Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2023

Ιλιάδα, Ραψωδία Γ 121-244. Η τειχοσκοπία , Φύλλο εργασίας

                                                       Φύλλο Εργασίας Δομημένης Μορφής
στην Ιλιάδα του Ομήρου– Β Γυμνασίου
Ραψωδία Γ 121-244
Η τειχοσκοπία

Α : ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ

1)Διάβασε τους στίχους στο βιβλίο σου ή στο

2Λεξιλόγιο : 

Τειχοσκοπία : Η λέξη προέρχεται από τα συνθετικά «τείχος» και «σκοπώ».

τείχος   1. ψηλός και ισχυρός τοίχος από μεγάλες πέτρες, που έχτιζαν γύρω από τις αρχαίες και μεσαιωνικές πόλεις αλλά και γύρω από εκτεταμένες περιοχές για προστασία από τους εχθρούς.  2. (μτφ.) οτιδήποτε μοιάζει με τείχος στη μορφή ή στη λειτουργία. α. προστατευτικός κλοιός  β. άρνηση επικοινωνίας ή αποδοχής νέων ιδεών, αντιλήψεων.
-σκοπώ  : β' συνθετικό σε σύνθετα ρήματα· δηλώνει ότι το υποκείμενο του ρήματος εξετάζει ή παρατηρεί αυτό που εκφράζει το α' συνθετικό


3)   Στην ενότητα αυτή η Ελένη βγαίνει από τα δώματά της και παρακολουθεί την προετοιμασία του αγώνα ανάμεσα στον Μενέλαο και τον Πάρη. Θα την δούμε για πρώτη φορά . Είναι συνώνυμο της ομορφιάς .
ομορφιά  : η ιδιότητα του όμορφου ανθρώπου, πράγματος κτλ.· ωραιότητα.
 Πως τη φαντάζεσαι;


Β  ΔΡΑΣΕΙΣ  :  

4) Ο Όμηρος με μαεστρία μας δημιουργεί την εντύπωση πως ο πόλεμος μόλις αρχίζει. Έχει δώσει τον κατάλογο των εμπολέμων στην ραψ Β ,προετοιμάζει μια μονομαχία του Πάρη με τον Μενέλαο και παρουσιάζει την ¨αιτία¨ του κακού την Ελένη. Που βρίσκεται η Ελένη και τι κάνει;

5) Ποια φαίνεται να είναι η ενασχόληση των γυναικών την εποχή εκείνη; Έχουμε δει την ίδια ενασχόληση στην Οδύσσεια;

6) Η Ελένη βγαίνει από το δωμάτιό της. Πως εμφανίζεται; Θυμίζει την Πηνελόπη στην Οδύσσεια;

7) Η Ελένη συναντά τους γέροντες της Τροίας .Τι χαρακτηριστικά τους δίνει ο ποιητής;

8)   Ο ποιητής δεν περιγράφει την ομορφιά της Ελένης, αλλά μας αφήνει να φανταστούμε την εντυπωσιακή παρουσία της μέσα από τις αντιδράσεις των γερόντων της Τροίας. Ποιοι στίχοι, κατά τη γνώμη σας, αποτελούν το μεγαλύτερο εγκώμιο για την ομορφιά της;



9  )Ποια είναι η στάση του Πρίαμου απέναντι στην Ελένη και απέναντι στους Αχαιούς βασιλείς;

10) Μελέτησε τα λόγια της Ελένης στους στίχους 172-176. Ποιες είναι οι σκέψεις της και ποια τα συναισθήματά της απέναντι στους γέροντες της Τροίας;

11) Ο Όμηρος αφήνει τον Αντήνορα να παρουσιάσει τον βασιλιά της Σπάρτης Μενέλαο. Γιατί;

12) Ο Αντήνορας παρουσιάζει τον Οδυσσέα. Στους στίχους 216-224 φαίνονται τα χαρακτηριστικά του δεινού ρήτορα .Μπορείς να τα εντοπίσεις;

Γ  ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

13 ) Αφηγήσου σε έναν συμμαθητή σου που έλειπε από το μάθημα όσα έγιναν όταν η Ελένη βγήκε στις Σκαιές Πύλες.

14)  Η Ελένη και ο Πρίαμος δίνουν τα χαρακτηριστικά για κάθε Αχαιό βασιλιά. Γράψε αυτά τα χαρακτηριστικά  για τον καθένα.

15)   Είσαι η Ελένη. Γράψε σε μια παράγραφο τα συναισθήματά σου ενώ  βρίσκεσαι στα τείχη και παρακολουθείς τους δύο στρατούς να σκοτώνονται εξαιτίας σου.

16)  Είσαι ο Πάνθοος (ένας από τους γέροντες της Τροίας). Γράψε σε μια παράγραφο τα συναισθήματά σου  βλέποντας την Ελένη να πλησιάζει για να παρακολουθήσει τη μονομαχία Πάρη-Μενέλαου.



17 )  Να σχολιάσεις τους στίχους 164-165

συ δεν μου πταίεις, οι θεοί μου πταίουν, οπού εκείνοι
μ' έριξαν στον πολύθρηνον των Αχαιών αγώνα·


18) Προσπάθησε να λύσεις την ακροστιχίδα.

Τ - - - -      Η Ελένη εμφανίζεται πάνω σε αυτά
Ε - - - - - -    Ήταν  ο αρχηγός των Τρώων.
Ι - - -      Πήρε τη μορφή της Λαοδίκης.
Χ - - - - - - - - - Ονομάζονται οι Αχαιοί επειδή έχουν όπλα από χαλκό.
Ο - - - - - - -   Αχαιός βασιλιάς
Σ - - - - - Ονομάζονται οι πύλες της Τροίας
Κ - - - - - - -      Ένας από τους αδελφούς της Ελένης.
Ο - - - - - - -   Αλλιώς τα όπλα (ασπίδα, θώρακας, ακόντια κα )
Π - - - - - -     Βασιλιάς της Τροίας.
Ι  - - - - - - - -  Βασιλιάς των Κρητών.
Α - - - - - - -    Έθνος πολεμόχαρων γυναικών.



19)  Η επίσκεψη του Οδυσσέα και του Μενέλαου στην Τροία πριν από τον Τρωικό πόλεμο
(Γ 204 κ.εξ.) αποτελεί μαρτυρία χρήσης της διπλωματίας στις διακρατικές σχέσεις.  Σκέψου το ρόλο της στην επίλυση διαφορών και την ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των λαών και γράψε μια παράγραφο.

     διπλωματία  1α. το σύνολο των μεθόδων και των μέσων που χρησιμοποιεί ένα κράτος, για να εκπροσωπεί τα συμφέροντά του στο εξωτερικό και γενικά για να ρυθμίζει τις σχέσεις του με τα άλλα κράτη. β. το σύνολο των προσώπων που είναι υπεύθυνα για την εκπροσώπηση ενός κράτους 2.(μτφ.) επιδεξιότητα στο χειρισμό λεπτών καταστάσεων.


20)  Να υποθέσετε, κατόπιν, ότι είστε πολεμικοί ανταποκριτές  στον Τρωικό πόλεμο και να συντάξετε ένα ρεπορτάζ με θέμα «Τι συμβαίνει στο πεδίο εκτός των τειχών της Τροίας».

21) Η τειχοσκοπία αποτελεί επιβράδυνση. Αφού εξηγήσεις το λόγο να βρεις τι πετυχαίνει ο Όμηρος με την επιβράδυνση αυτή.

22) Να χωρίσεις τους στίχους αυτούς σε ενότητες και να δώσεις έναν πλαγιότιτλο για καθεμιά.



23) Διάβασε παρακάτω ένα ποίημα του Γ Ρίτσου για την Ελένη .Να συγκρίνεις  την Ελένη του Ρίτσου με αυτή του Ομήρου.

«Όχι πως δε θυμάμαι πια, — θυμάμαι ακόμα· μονάχα που οι αναμνήσεις
δεν είναι πια συγκινημένες, δε μας συγκινούν — απρόσωπες, γαλήνιες,
καθαρές ως τις πιο ματωμένες γωνιές τους. Μόνο μία
κρατάει ακόμη έναν αγέρα γύρω της, ανασαίνει.
Κείνο το δείλι, τριγυρισμένη απ' τις ατελείωτες κραυγές των πληγωμένων,
απ' τις ψιθυριστές κατάρες των γερόντων και το θαυμασμό τους, μέσα
στη μυρωδιά ενός γενικού θανάτου που, στιγμές στιγμές, λαμπύριζε
πάνω σε μιαν ασπίδα ή στην αιχμή ενός δόρατος ή στη μετόπη
ενός αμελημένου ναού ή στον τροχό ενός άρματος, — ανέβηκα μόνη
στα ψηλά τείχη και σεργιάνισσα. Μόνη, ολομόναχη,
ανάμεσα σε Τρώες και Αχαιούς. [...]
Την ώρα που μονομαχούσαν οι δυο αντεραστές μου και κρινόταν η τύχη
του πολυχρόνιου πολέμου.
Μήτε που είδα να κόβεται ο ιμάντας
από την περικεφαλαία του Πάρη, μάλλον μια λάμψη απ' το χαλκό της είδα,
μια λάμψη κυκλική, καθώς ο άλλος την περιέστρεφε οργισμένος
επάνω απ' το κεφάλι του — ένα ολόφωτο μηδέν.
Δεν άξιζε διόλου να κοιτάξεις —
την έκβαση την είχαν απ' τα πριν ρυθμίσει οι θεϊκές βουλές· κι ο Πάρης
δίχως τα σκονισμένα του σαντάλια, θα βρισκόταν σε λίγο στην κλίνη,
λουσμένος απ' τα χέρια της θεάς, να με προσμένει μειδιώντας,
κρύβοντας τάχα μ' ένα ρόδινο τσιρότο μια ψεύτικη ουλή στο πλευρό του».

                           (Γ. Ρίτσος, «Ελένη», Τέταρτη διάσταση, εκδ. Κέδρος, σελ. 282)





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου