Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025

Ουσιαστικά β΄ κλίσης - Κανόνες τονισμού Αρχαία Α Γυμνασίου (Θεωρία –Ασκήσεις)



Ουσιαστικά Β Κλίσης  (Θεωρία –Ασκήσεις)


Δες και αυτό:

                                     Άρθρα- Ουσιαστικά β κλίσης . Νέα προγράμματα σπουδών.





 Η  β κλίση  έχει
 αρσενικά και θηλυκά που λήγουν σε -ος
  και ουδέτερα που λήγουν σε -ον.

Οι καταλήξεις τους είναι: 

 

 

αρσενικό και θηλυκό

ουδέτερο

ενικός

πληθυντικός

ενικός

πληθυντικός

Ονομαστική

-ος

-οι

-ον

Γενική

-ου

-ων

-ου

-ων

Δοτική

-ῳ

-οις

-ῳ

-οις

Αιτιατική

-ον

-ους

-ον

Κλητική

-οι

-ον


Κλίση ουσιαστικών

Αρσενικά και Θηλυκά
  
Ενικός αριθμός
ον.
ἄνθρωπ-ος
ἀγρὸς
νῆσος
ὁδὸς
γεν.
τοῦ
ἀνθρώπ-ου
ἀγροῦ
τῆς
νήσου
ὁδοῦ
δοτ.
τῷ
ἀνθρώπ-
ἀγρῷ
τῇ
νήσ
ὁδῷ
αιτ.
τὸν
ἄνθρωπ-ον
ἀγρὸν
τὴν
νῆσον
ὁδὸν
κλ.
(ὦ)
ἄνθρωπ-ε
ἀγρὲ
(ὦ)
νῆσε
ὁδὲ

Πληθυντικός αριθμός
ον.
οἱ
ἄνθρωπ-οι
ἀγροὶ
αἱ
νῆσοι
ὁδοὶ
γεν.
τῶν
ἀνθρώπ-ων
ἀγρῶν
τῶν
νήσων
ὁδῶν
δοτ.
τοῖς
ἀνθρώπ-οις
ἀγροῖς
ταῖς
νήσοις
ὁδοῖς
αιτ.
τοὺς
ἀνθρώπ-ους
ἀγροὺς
τὰς
νήσους
ὁδοὺς
κλ.
(ὦ)
ἄνθρωπ-οι
ἀγροὶ
(ὦ)
νῆσοι
ὁδοὶ



Ουδέτερα

Ενικός αριθμός

Πληθυντικός αριθμός   

τὸ    δῶρ-ον

τοῦ    δώρ-ου

τῷ    δώρ-ῳ

τό δῶρ-ον

(ὦ)  δῶρ-ον


τὰ   δῶρ-α

τῶν   δώρ-ων

τοῖς δώρ-οις

τὰ  δῶρ-α

(ὦ)  δῶρ-α



Από τα ουσιαστικά της β' κλίσης:  

 1) Τα αρσενικά και τα θηλυκά έχουν σε όλες τις πτώσεις τις ίδιες καταλήξεις (και τα ξεχωρίζουμε μόνο από το άρθρο).
2) Η κατάληξη α των ουδετέρων βραχύχρονη: τὰ μῆλᾰ, τὸ σῶμᾰ, τὰ σώματᾰ, τὰ γενναῖᾰ, ἐκεῖνᾰ, τὰ τιμῶντᾰ.

Γενικοί κανόνες τονισμού

Κάθε βραχύχρονη συλλαβή, όταν τονίζεται, παίρνει πάντοτε οξεία: νέφος, τόπος, ἀγαθός

Όταν μια λέξη τονίζεται στην προπαραλήγουσα, ισχύει:

1)  Όταν η λήγουσα είναι μακρόχρονη, η προπαραλήγουσα δεν τονίζεται και ο τόνος κατεβαίνει στην παραλήγουσα : ἡ βασίλισσα, αλλά) τῆς βασιλίσσης
2) Η προπαραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει πάντοτε οξεία: τιμώμεθα, παρήγορος, πείθομαι.

Όταν μια λέξη τονίζεται στην παραλήγουσα, ισχύει:

1) Η μακρόχρονη παραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει οξεία εμπρός από μακρόχρονη λήγουσα: θήκη, κώμη,
2) Η μακρόχρονη παραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει περισπωμένη εμπρός από βραχύχρονη λήγουσα: κῆπος, χῶρος,


Όταν μια λέξη τονίζεται στη λήγουσα, ισχύει:

Η μακροκατάληκτη γενική και δοτική όταν τονίζεται στη λήγουσα, παίρνει περισπωμένη:
τοῦ ποιητοῦ, τῷ ποιητῇ· τῶν ποιητῶν,

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1) Να κλίνεις τα ουσιαστικά:

                                                  Ενικός αριθμός

         οἶνος    

 

 

 

 

 

         

 κίνδῡνος (υ =μακρό)

ἡ     κάμηλος

τό    ποτήριον

                                                  Πληθυντικός αριθμός

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2)  Να βάλετε τα ουσιαστικά στις κατάλληλες πτώσεις

 

 τῷ __________ (ὁ υἱός)

 αἱ __________ (ἡ ψῆφος)

τοῖς __________ (ὁ στρατηγός)

 τὸν __________ (ὁ καρπός)

 τῶν __________ (ὁ ἵππος)

τὴν __________ (ἡ κάμηλος)

τοὺς __________ (ὁ ἱατρός)

 τὰς __________ (ἡ ὁδός)

  τοῦ __________ (ὁ ἥλιος)

(ὦ) __________ (ὁ δοῦλος)

τῇ __________ (ἡ ὁδός)

τῆς __________ (ἡ ἔλαφος)

 τὰ __________ (τὸ δῶρον)

 

τοῖς __________ (τὸ μῆλον)

 

 

3)     Να γράψετε στην κατάλληλη πτώση τις λέξεις της παρένθεσης:

 

Τοῖς …………………. (ὁ λόγος) τῶν φίλων ἀεὶ πιστεύομεν.

 Οἱ ἄπιστοι …………………. (ὁ φίλος) οὐ μετέχουσι τοῦ …………………. (ὁ κίνδυνος).

 Τοὺς ………………….(ὁ τρόπος ) τῶν ἀνθρώπων γιγνώσκετε.

Τῷ …………………. (ὁ θεός) πιστεύουσιν.

Ὦ …………………. (ὁ φίλος), ὁ θεὸς τοὺς ἀγαθοὺς …………………. (ὁ ἄνθρωπος) οὐ λείπει.

Πολλοὶ ἄνθρωποι τῷ …………………. (ὁ πλοῦτος) μᾶλλον ἤ τῷ …………………. (ὁ θεός) πιστεύουσιν.

 

4)   Να γράψετε τον τύπο που σας ζητείται.


τὸ μυστήριον : δοτική ενικού                           

ἡ ἄμπελος     : γενική ενικού                            

ὁ μόλυβδος    : γενική πληθυντικού               

ἡ διάλεκτος   : δοτική ενικού                           

ἡ βάσανος     : αιτιατική πληθυντικού       

ὁ κίνδυνος     : δοτική ενικού                          

ἡ πλίνθος      : αιτιατική πληθυντικού       

ὁ μάγος          : κλητική ενικού

ἡ νῆσος      :  αιτιατική ενικού

ὁ ἐχθρός :     γενική πληθυντικού

τό σῦκον :     δοτική πληθυντικού

ἡ ὁδός  :        γενική ενικού

ὁ σπόρος:      αιτιατική ενικού

τό ποτήριον: δοτική ενικού

ὁ ὕμνος : ονομαστική πληθυντικού

τό ἄστρον : τη δοτική πληθυντικού



Ασκήσεις από το:

4 σχόλια: