Το άρθρο ως κειμενικό είδος

Το άρθρο

Χαρακτηριστικά Άρθρου

Είναι είδος του δημοσιογραφικού λόγου (δημοσιεύεται στον έντυπο ή ηλεκτρονικό τύπο), στο οποίο ο αρθρογράφος εκφράζει τις προσωπικές του απόψεις για ένα συγκεκριμένο θέμα, που απασχολεί την επικαιρότητα. Συχνά ωστόσο στον τύπο, εκτός από της δημοσιογράφους, αρθρογραφούν και άλλοι, π.χ. επιστήμονες, συγγραφείς, πολιτικοί, καλλιτέχνες, ως τακτικοί ή περιστασιακοί συνεργάτες, για να εκφράσουν της απόψεις της για ποικίλα θέματα που άπτονται της επικαιρότητας

Βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα	• Εξωτερικά γνωρίσματα: Τίτλος :Ο τίτλος τοποθετείται στη μέση της σελίδας με πεζά γράμματα. Ο τίτλος που αναφέρεται στο θέμα του άρθρου προϊδεάζει τον αναγνώστη, τον ενημερώνει για το περιεχόμενο του άρθρου.   Μπορεί να υπάρχει:  Αναφορική/δηλωτική χρήση της γλώσσας -αναφορά του θέματος π.χ. Η προστασία του περιβάλλοντος . Παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων .   Χρήση όρων με μεταφορική σημασία π.χ.  Το τίμημα της προόδου.  Η επέλαση του λειτουργικού αναλφαβητισμού .   Χρήση λέξεων με συγκινησιακό φορτίο π.χ.  Ο εφιάλτης της βίας  Μεταναστευτικό: τα τείχη του αίσχους   Χρήση διλημματικών ερωτημάτων π.χ.  Κλωνοποίηση: ευλογία ή κατάρα; •Δημοκρατία: πραγματικότητα ή φενάκη;  Αξιοποίηση σημείων στίξης ως σχόλιο π.χ.  Τον… άλλο αιώνα οι αποφάσεις για το περιβάλλον  «Ανθρωπιστικοί» πόλεμοι . Μετρα(;) για το περιβάλλον . Αλληλεγγύη των ισχυρών!  Σχήματα λόγου (παραλληλισμός, οξύμωρο κ.λπ.) π.χ.  Το δίκαιο της πυγμής . Πόλεμος για την επιβολή της ειρήνης . Όταν ο τίτλος είναι ευρηματικός, υπαινικτικός, αξιοποιεί τα σημεία στίξης, σχήματα λόγου κ.λπ., προσελκύει την προσοχή του αναγνώστη, του κινεί την περιέργεια για το περιεχόμενο, τον εμπλέκει συναισθηματικά. Δομή:   Πρόλογος : Αναφορά στην επικαιρότητα ή στην αφορμή σύνταξης του άρθρου. Εισαγωγή στην έννοια/θέμα  Κύριο θέμα: Ανάλυση θέματος σε παραγράφους. Παράθεση επαρκούς αποδεικτικού υλικού για: διασαφήνιση της κυρίαρχης ιδέας ,τεκμηρίωση της θέση-ισχυρισμού που διατυπώθηκε στην εισαγωγική παράγραφο .  Στον επίλογο του υπάρχει ένα γενικό συμπέρασμα από όσα αναφέρθηκαν στο κύριο θέμα του ή προτείνονται κάποιες λύσεις.   Στο τέλος του άρθρου απαιτείται η υπογραφή του συντάκτη του.  Σκοπός: πρώτα η πληροφόρηση και κατόπιν ο προβληματισμός του αναγνώστη Χαρακτήρας: ειδησεογραφικός και πληροφοριακός, επίκαιρος Ύφος: κατά βάση πληροφοριακό, απρόσωπο και ουδέτερο…
Θέματα Ο σκοπός	Ο σκοπός είναι να πείσεις για την ορθότητα των απόψεών σου, καθώς σχολιάζεις τα θέματα/γεγονότα. Το άρθρο υποθετικά θα δημοσιευτεί στην εφημερίδα ή το περιοδικό του σχολείου σου ή σε κάποιο τοπικό ή μαθητικό έντυπο. Τα χαρακτηριστικά του αναγνωστικού κοινού εξαρτώνται από το είδος του εντύπου στο οποίο θα γίνει η δημοσίευση του άρθρου, διότι η ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο, οι κοινωνικές εμπειρίες και τα βιώματα διαφοροποιούν την προσέγγιση του άρθρου. Π.χ. Διαφορετικά απευθύνεσαι σε μαθητικό ή νεανικό αναγνωστικό κοινό και διαφορετικά σε αναγνωστικό κοινό ενηλίκων
Οι γλωσσικές επιλογές	Οι γλωσσικές επιλογές εξαρτώνται από το αναγνωστικό κοινό στο οποίο απευθύνεσαι • Όταν το αναγνωστικό κοινό είναι μαθητές, το ύφος μπορεί να είναι απλό, φυσικό, ανεπιτήδευτο.  • Όταν το αναγνωστικό κοινό είναι ενήλικες, το ύφος μπορεί να είναι τυπικό, επίσημο και θα υλοποιηθεί με τη χρήση λόγιου και ειδικού λεξιλογίου, της συμβαίνει και στο αποδεικτικό δοκίμιο

Παραδείγματα:  Διάβασε τα άρθρα:

Α)

Οι πλημμύρες στην Θεσσαλία

Νηπιαγωγοί «υιοθετούν» τα πληγωμένα σχολεία της Θεσσαλία

 Αλεξία Καλαϊτζή 20.09.2023

«Τα πράγματα ήταν αναποδογυρισμένα. Είχαν πέσει όλα κάτω. Το νερό είχε φτάσει το 1,5 μέτρο. Καταστράφηκαν υπολογιστές, τα πάντα». Aυτή ήταν η πρώτη εικόνα που αντίκρισε η Μαίρη Τσιούτσια, νηπιαγωγός στο 2ο Νηπιαγωγείο Παλαμά, όταν κατάφερε έπειτα από ημέρες να μπει στο σχολείο που υπηρετεί. 

Σε έναν από τους δήμους της Καρδίτσας που επλήγησαν περισσότερο, το άλλοτε όμορφο κτίριο που τέτοιες ημέρες θα είχε γεμίσει από παιδιά, έπεσε και αυτό θύμα των καταστροφικών πλημμυρών στη Θεσσαλία.

Οταν η κ. Τσιούτσια κατάφερε και άνοιξε την πόρτα, με τη βοήθεια μιας ομάδας εθελοντών, ξεκίνησε να βγάζει σιγά σιγά όλα τα πράγματα έξω, πίνακες, καρεκλάκια, τραπεζάκια, παιχνίδια. Κάποια είχαν ήδη μουχλιάσει. Επρεπε όλα να πεταχτούν. Η Πυροσβεστική θα ερχόταν να καθαρίσει και έπειτα ένα κλιμάκιο να απολυμάνει τις σχολικές αίθουσες. Ωστόσο το νηπιαγωγείο θα ήταν τελείως «γυμνό» από εξοπλισμό προκειμένου να λειτουργήσει. 

Ούσα και η ίδια πλημμυροπαθής, η κ. Τσιούτσια είδε το σπίτι όπου ζούσε και το σχολείο όπου δούλευε κατεστραμμένα μέσα σε λίγες ημέρες από το πέρασμα της κακοκαιρίας Daniel. Το μόνο που κατάφερε να της εμπνεύσει λίγη αισιοδοξία τις ώρες εκείνες ήταν δύο νηπιαγωγοί από την Αθήνα που προσφέρθηκαν να «υιοθετήσουν» το νηπιαγωγείο, στέλνοντάς της ό,τι είχε ανάγκη. «Ευχαριστώ τις συναδέλφισσες. Θα μας εξοπλίσουν με αναλώσιμα, γραφική ύλη, παιχνίδια».

                Το 2ο Νηπιαγωγείο Παλαμά δεν είναι το μοναδικό σχολείο που θα υιοθετηθεί. Μέχρι σήμερα, συνολικά 21 νηπιαγωγεία που βρίσκονται σε πληγείσες περιοχές έχουν «υιοθετηθεί» από άλλα 50 νηπιαγωγεία σε όλη την Ελλάδα, από την Κομοτηνή και τα Γιάννενα μέχρι την Κρήτη, την Κω και το Καστελόριζο. Συνάδελφοι νηπιαγωγοί, βλέποντας τις φωτογραφίες των κατεστραμμένων σχολείων στο διαδίκτυο, έσπευσαν να συλλέξουν και να αποστείλουν ό,τι χρειάζονταν. Ακόμα 50 σχολεία έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους και περιμένουν στη σειρά να γίνουν και αυτοί ανάδοχοι.

https://www.iefimerida.gr/kosmos/ekatommyria-paidia-xerizomena-klimatiki-katastrofi

Β)

Unicef: Δεκάδες εκατομμύρια παιδιά ξεριζωμένα εξαιτίας κλιματικών καταστροφών, «μαύρες» προβλέψεις.

Ερευνα της Unicef για τα παιδιά,NEWSROOM IEFIMERIDA.GR, 06/10/2023 

Πλημμύρες, καταιγίδες, ξηρασίες… οι καταστροφές που φέρνει η κλιματική αλλαγή προκάλεσαν 43,1 εκατομμύρια εκτοπισμούς παιδιών από το 2016 ως το 2021 και ο αριθμός αυτός δεν είναι παρά «η κορυφή του παγόβουνου», προειδοποιεί η UNICEF, στηλιτεύοντας την έλλειψη προσοχής στο πρόβλημα, που κάνει τα θύματα «αόρατα».

Το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδική Ηλικία αναφέρεται έτσι σε έκθεσή του που δημοσιοποίησε χθες Πέμπτη μεταξύ άλλων στο τραύμα που υπέστη η Χουάνα, η οποία ήταν 9 ετών το 2020, όταν η πόλη όπου ζούσε στη Γουατεμάλα πλημμύρισε εξαιτίας των κυκλώνων Ήτα και Γιώτα. Ή στις νεαρές αδελφές Μία και Μάγια, που είδαν το λυόμενο σπίτι τους να γίνεται παρανάλωμα πυρκαγιάς στην Καλιφόρνια.«Μεταφέραμε τα πράγματά μας στον δρόμο, όπου ζήσαμε για εβδομάδες», περιέγραψε ο Άμπντουλ Αζίμ, μαθητής από το Σουδάν, το χωριό του οποίου πλημμύρισε τον Αύγουστο του 2022 και δεν ήταν προσβάσιμο παρά μόνο με βάρκα.

Οι στατιστικές για τους εσωτερικούς εκτοπισμούς που οφείλονται στις κλιματικές καταστροφές γενικά δεν παίρνουν υπόψη τις ηλικίες, όμως η Γιούνισεφ συνεργάστηκε ιδίως με τη ΜΚΟ Παρατηρητήριο Εσωτερικού Εκτοπισμού (Internal Displacement Monitoring Center) για να ξεδιαλέξει τα δεδομένα και να εγγυηθεί πως τα παιδιά αυτά δεν θα παραμείνουν «αόρατα».

Την υπό εξέταση περίοδο, τέσσερα είδη καταστροφών που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή (πλημμύρες, καταιγίδες, ξηρασίες, πυρκαγιές), η συχνότητα και η ένταση των οποίων εντείνονται λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οδήγησαν σε 43,1 εκατ. εκτοπισμούς παιδιών σε 44 χώρες. Το 95% οφειλόταν σε πλημμύρες και καταιγίδες, σύμφωνα με το κείμενο.Αριθμός ο οποίος σημαίνει «περίπου 20.000 εκτοπισμούς παιδιών την ημέρα», υπογράμμισε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο η Λόρα Χίλι, εκ των συγγραφέων της έρευνας, υπογραμμίζοντας πως τα ανήλικα θύματα εκτίθενται στη συνέχεια σε πολλαπλούς κινδύνους, από τον ενδεχόμενο χωρισμό από τις οικογένειές τους μέχρι την εκμετάλλευσή τους από κυκλώματα εμπορίας ανθρώπων.

Τα στοιχεία αφορούν τους εκτοπισμούς παιδιών, όχι τον αριθμό των παιδιών που εκτοπίζονται. Ορισμένα παιδιά μπορεί να εκτοπίστηκαν πάνω από μια φορά. Δεν επιτρέπουν εξάλλου τον διαχωρισμό μεταξύ προληπτικών εκκενώσεων περιοχών και εκτοπισμού εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων.Ενώ είναι δραματικά υποτιμημένα όσον αφορά τους εκτοπισμούς εξαιτίας ξηρασιών, που γίνονται με πιο βραδύ ρυθμό και είναι κατά συνέπεια δυσκολότερο να παρακολουθούνται, και επίσης δεν συμπεριλαμβάνουν παιδιά που μετανάστευσαν.

 https://www.kathimerini.gr/society/562626490/nipiagogoi-yiothetoyn-ta-pligomena-scholeia-tis-thessalias/

Βία στα γήπεδα:( άρθρο)

 https://www.iefimerida.gr/ellada/politiki-bia-sta-gipeda-epitheseis-kroaton-hoyligkan

Πηγές:

http://lessonplansinhighschool.weebly.com/

https://mariakappou.gr/

https://blogs.e-me.edu.gr/

https://archeia.moec.gov.cy/