Οδύσσεια , Α Γυμνασίου , Ενότητα 5, α, 361-444, ανεστραμμένη τάξη

                                                  Ανεστραμμένη τάξη

Στο σπίτι:  Ας ξεκινήσουμε!!!!

Η Αθηνά, εφαρμόζοντας την απόφαση των θεών, κατέβηκε στην Ιθάκη για να ενθαρρύνει τον Τηλέμαχο.

Νομίζεις πως θα αλλάξει ο Τηλέμαχος μετά την εμφάνιση και τις συμβουλές  της Αθηνάς;

Δώσε την ψήφο σου!

https://poll.fm/11229794

 Διάβασε το κείμενο στις σελίδες 39-42 του βιβλίου σου.

Θα σε βοηθήσει και η περίληψη.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ : Η δράση εξελίσσεται στο παλάτι του Οδυσσέα όπου το γλέντι των μνηστήρων συνεχίζεται αδιάκοπα. Το τραγούδι του Φήμιου, καθηλώνει τους μνηστήρες αλλά στενοχωρεί την Πηνελόπη και την αναγκάζει να κατέβει από τα γυναικεία δωμάτια , για να ζητήσει από το Φήμιο να σταματήσει και να τραγουδήσει κάποιο άλλο. Τότε παρεμβαίνει ο Τηλέμαχος και της θυμίζει τη θέση  της και το δικό του ρόλο. Της λέει πως ο Οδυσσέας δεν είναι ο μοναδικός που χάθηκε στην Τροία και πως δεν πρέπει να κατηγορεί τον αοιδό αλλά να πάει στην κάμαρή της και να κάνει τις δουλειές του σπιτιού! Τα υπόλοιπα θα τα κάνει ο ίδιος. Η Πηνελόπη αποχωρεί κατάπληκτη. Οι μνηστήρες εκδηλώνονται με θόρυβο και δίνουν έτσι την αφορμή στον Τηλέμαχο να τους απευθύνει ως κύριος του σπιτιού. Τους λέει πως την άλλη μέρα θα καλέσει συνέλευση και θα τους ζητήσει να φύγουν από το σπίτι του.Εκείνοι αιφνιδιάζονται και απορούν με το θάρρος του, ο Αντίνοος μάλιστα του καταλογίζει έπαρση και τον καταριέται , αλλά ο Τηλέμαχος του απαντά συγκρατημένα. Παρεμβαίνει ο Ευρύμαχος διπλωματικά, για να αποσπάσει πληροφορίες , αλλά ο Τηλέμαχος τον καθησυχάζει κρύβοντας το μυστικό της εμφάνισης της Αθηνάς. Οι μνηστήρες συνεχίζουν το γλέντι ως το βράδυ, οπότε και φεύγουν για τα σπίτια τους, ενώ ο Τηλέμαχος ξαγρυπνά μελετώντας τις συμβουλές της θεάς.

Δες πληροφορίες για το μυκηναϊκό ανάκτορο. Όταν ανοίξεις την εικόνα πατάς πάνω στα σημεία που έχουν σύνδεσμο.(i)

https://content.e-me.edu.gr/wp-admin/admin-ajax.php?action=h5p_embed&id=1206023

Απάντησε στις ασκήσεις:  ( εύκολες!!!!)    Μπαίνεις στις ασκήσεις ή εδώ

https://eclass.sch.gr/modules/exercise/exercise_submit.php?course=0501530497&exerciseId=362304

Αν θες παρακολούθησε το βίντεο!!!

https://www.youtube.com/watch?v=tZLM5gGs3ws&t=161s

                                                       Στην τάξη:

                                            Οδύσσεια Ενότητα 5

Κάτοψη του ανακτόρου της Πύλου( 13^ος αι π.Χ)

Αφόρμηση – εισαγωγή:

1.Βρισκόμαστε στο παλάτι του Οδυσσέα και ο Τηλέμαχος και οι μνηστήρες έχουν μαζευτεί στο μέγαρο!

α)Αφού παρατηρήσεις την εικόνα και θυμηθείς τις πληροφορίες για το μυκηναϊκό ανάκτορο δείξε μας το μέγαρο ( μεγάλο δώμα) και φαντάσου την εικόνα των μνηστήρων, του Τηλέμαχου, του Φήμιου που τραγουδά και των δούλων που τρέχουν να τους ικανοποιήσουν όλους. Μπορείς να περιγράψεις την εικόνα;

β)Μόλις έχει φύγει η Αθηνά -Μέντης. Πώς ένιωσε ο Τηλέμαχος μετά την αποχώρησή της; Οι μνηστήρες κατάλαβαν την παρουσία της Αθηνάς;

                             

Δες τις εικόνες :  https://docs.google.com/document/d/1nSN-3PcseFfRZCn86pBYBMP3jxS2mmUsVXF5KQ-LMwA/edit?usp=sharing

Δραστηριότητα 1. Το τραγούδι του αοιδού ακούει η Πηνελόπη που βρισκόταν στον θάλαμό της. Κατεβαίνει να διαμαρτυρηθεί. α) Τι την ενόχλησε  και πως εμφανίστηκε μπροστά στους μνηστήρες;

β) Τι ζητάει από τον αοιδό; Και πώς το στηρίζει;

Δραστηριότητα 2. α. Με ποιο τρόπο μιλάει ο Τηλέμαχος στη μητέρα του και τι της συστήνει να κάνει;(Διάβασε προσεκτικά το παρακάτω απόσπασμα) Θεωρείς πως αυτή η συμπεριφορά έχει να κάνει με την αλλαγή του μετά την παρουσία της Αθηνάς;

Αρχαία ελληνικά	Νεοελληνική απόδοση( 397-400)
ἀλλ' εἰς οἶκον ἰοῦσα τὰ σ' αὐτῆς ἔργα κόμιζε, ἱστόν τ' ἠλακάτην τε,  καὶ ἀμφιπόλοισι κέλευε ἔργον ἐποίχεσθαι·  μῦθος δ' ἄνδρεσσι μελήσει πᾶσι, μάλιστα δ' ἐμοί·  τοῦ γὰρ κράτος ἔστ' ἐνὶ οἴκῳ.»	Aλλά καλύτερα να πας στην κάμαρή σου, με τα δικά σου έργα απασχολήσου, τον αργαλειό, τη ρόκα· δίνε στις παρακόρες εντολές, για να δουλεύουν με φροντίδα. O λόγος είναι μέλημα του αντρός, του καθενός, και περισσότερο δικό μου·  σ' αυτό το σπίτι είμαι εγώ ο κυβερνήτης.

 

β. Μπορείς στους στίχους( στα αρχαία ελληνικά) να εντοπίσεις τις λέξεις : ἔργα , μῦθος και κράτος; Σκέψου αν μέσα στον χρόνο οι λέξεις αυτές έχουν αλλάξει σημασία και γράψε μια πρόταση  για κάθε λέξη στα νέα ελληνικά.

Δραστηριότητα 3:  Είσαι η Πηνελόπη και μόλις έχεις επιστρέψει στο δωμάτιό σου μετά την συνάντηση με τον Τηλέμαχο και τους μνηστήρες. Γράψε στο ημερολόγιο σου για όσα έγιναν.

 Δραστηριότητα 4:  Μετά τον θόρυβο των μνηστήρων  (σήκωσαν ταραχή)( στχ 407-409), ο Τηλέμαχος παίρνει τον λόγο και  τους βάζει όρια . Ποιες είναι οι αποφάσεις του και ποιος θα τον βοηθήσει να τις εφαρμόσει;

Δραστηριότητα 5:  Ποια αντίδραση είχαν αρχικά η Πηνελόπη και στη συνέχεια οι μνηστήρες μετά την αλλαγή του Τηλέμαχου;

Δραστηριότητα 6: Πώς απαντά ο Τηλέμαχος στα γεμάτα  οργή και περιέργεια λόγια των μνηστήρων;( Αντίνοος- Ευρύμαχος) Είναι και αυτή η αντίδραση ενός είδους ωριμότητα;

Δραστηριότητα 7:   Ποια φαίνεται να είναι η θέση των γυναικών εκείνη την εποχή σύμφωνα με το κείμενο; Έχουν αλλάξει τα πράγματα για τις γυναίκες μέσα στον χρόνο ή και σήμερα υπάρχουν ανισότητες και ακραίες συμπεριφορές;

Δραστηριότητα 8:  Στους στίχους 430-451 δίνονται πληροφορίες για την βασιλεία . Πως γίνεται κάποιος βασιλιάς ; Έχει κάποιος εξασφαλίσει την περιουσία του( στίχ 434-451); ( Διάβασε στη σελ 43 του βιβλίου σου για την περίπλοκη κατάσταση στο παλάτι του Οδυσσέα)

Δραστηριότητα 9 :Κάνε την αντιστοίχιση:

άμποτε ο Δίας στην παρανομία αυτή να δώσει εκδίκηση· τότε, ως τώρα ατιμώρητοι, μέσα στο σπίτι, εδώ, θα βρείτε τον χαμό.»	Μεταφορά
η Πηνελόπη, σκεφτική και φρόνιμη	Προσωποποίηση
αφότου με κατοίκησε πένθος μεγάλο κι αλησμόνητο.	τυπική φράση
στήθηκε στην κολόνα εκείνη που κρατεί στερεή τη στέγη, τη λαμπερή μαντίλα της τραβώντας γύρω στα μάγουλά της. Κι ενώ πιστές οι ακόλουθες, δεξιά κι αριστερά, της παραστέκουν,	προοικονομία
αλλά ο νους του γύριζε από τις σκέψεις τις πολλές.	εικόνα

Δραστηριότητα 10.Στον παρακάτω πίνακα εντόπισε τις λάθος φράσεις και διόρθωσέ τες.

	Σωστό-Λάθος/ Διόρθωση λάθους
Για τον πικρό νόστο των Αχαιών υπεύθυνος ήταν ο Δίας.
Η Πηνελόπη άκουγε το τραγούδι του αοιδού από το μέγαρο.( κύριο δώμα)
Η Πηνελόπη κατεβαίνει από το υπερώο μόνη της για να αντιμετωπίσει τους μνηστήρες.
Η Πηνελόπη διαμαρτύρεται στον Φήμιο για το θέμα του τραγουδιού του.
Ο Τηλέμαχος απαντά στη μητέρα του πως αρχηγός στο σπίτι είναι αυτός και η ίδια μπορεί απλά να τον συμβουλεύει στις αποφάσεις του.
Ο Τηλέμαχος ζητάει από τους μνηστήρες να απομακρυνθούν από το παλάτι του διαφορετικά θα ζητήσει από τους πολίτες να τους διώξουν.
Ο Αντίνοος κατηγορεί τον Τηλέμαχο πως τον συμβουλεύουν άσχημα οι βασιλικοί σύμβουλοι και εύχεται να μην γίνει βασιλιάς.
Ο Τηλέμαχος απαντάει στον Αντίνοο πως  τον ενδιαφέρει  να είναι κύριος του σπιτιού του.
Ο Ευρύμαχος ζητάει πληροφορίες για τον ξένο και δηλώνει πως η εκλογή του βασιλιά είναι θέμα του λαού της Ιθάκης.

 

Δραστηριότητα 12. Μπορείς να απαντήσεις στις παρακάτω ρουμπρίκες;

	Καθόλου	Λίγο	Μέτρια	Πολύ	Πάρα πολύ
Σε ποιον βαθμό μπορείς  να εντοπίσεις πέντε σημεία που φαίνεται η αλλαγή στον Τηλέμαχο(συμπεριφορά, λόγος….) μετά την παρουσία της Αθηνάς;	Δενμπορώ να εντοπίσω κάτι τέτοιο.	Μπορώ να αναγνωρίσω 2 σημεία που φαίνεται η αλλαγή στον Τηλέμαχο . 1. 2.	Μπορώ να αναγνωρίσω 3 σημεία που φαίνεται η αλλαγή στον Τηλέμαχο .     1. 2. 3.	Μπορώ να αναγνωρίσω 4 σημεία που φαίνεται η αλλαγή στον Τηλέμαχο . 1. 2. 3. 4.	Μπορώ να αναγνωρίσω 5 σημεία που φαίνεται η αλλαγή στον Τηλέμαχο .   1. 2. 3. 4. 5.

 

 

	Καθόλου	Λίγο	Μέτρια	Πολύ	Πάρα πολύ
Σε ποιον βαθμό μπορείς  να εντοπίσεις πέντε στίχους στην ενότητα που φαίνεται πως η θέση των γυναικών(ακόμα και αν πρόκειται για βασίλισσα) εκείνη την εποχή,ήταν κατώτερη των ανδρών;	Δενμπορώ να εντοπίσω κάτι τέτοιο.	Μπορώ να αναγνωρίσω 2 στίχους που φαίνεται πως η γυναίκα θεωρούνταν κατώτερη των ανδρών. 1. 2.	Μπορώ να αναγνωρίσω 3 στίχους που φαίνεται πως η γυναίκα θεωρούνταν κατώτερη των ανδρών. 1. 2. 3.	Μπορώ να αναγνωρίσω 4 στίχους που φαίνεται πως η γυναίκα θεωρούνταν κατώτερη των ανδρών. 1. 2. 3. 4.	Μπορώ να αναγνωρίσω 5 στίχους που φαίνεται πως η γυναίκα θεωρούνταν κατώτερη των ανδρών. 1. 2. 3. 4. 5.

 

Δραστηριότητα 13) Κάνε την αντιστοίχιση. Το κείμενο στα αρχαία και νέα ελληνικά. Υπογράμμισε τις λέξεις που σε βοήθησαν ( κοινές ανάμεσα στα νέα και τα αρχαία ελληνικά!!!

Αρχαίο κείμενο	Νεοελληνική απόδοση
Α)    κτήματα δ' αὐτὸς ἔχοις καὶ δώμασι σοῖσιν ἀνάσσοις. μὴ γὰρ ὅ γ' ἔλθοι ἀνήρ, ὅς τίς σ' ἀέκοντα βίηφι κτήματ' ἀποῤῥαίσει', Ἰθάκης ἔτι ναιεταούσης.	1.Αλλά καλύτερα να πας στην κάμαρή σου, με τα δικά σου έργα απασχολήσου, τον αργαλειό, τη ρόκα· δίνε στις παρακόρες εντολές, για να δουλεύουν  με φροντίδα.
Β) μῦθος δ' ἄνδρεσσι μελήσει πᾶσι, μάλιστα δ' ἐμοί· τοῦ γὰρ κράτος ἔστ' ἐνὶ οἴκῳ.»	2.Με το ξημέρωμα όμως καλώ τους πάντες να βρεθούμε στην αγορά για τη συνέλευση, όπου σκοπεύω να σας πω την απαγόρευσή μου απερίφραστα: έξω από το παλάτι πια·
Γ)ἀλλ' εἰς οἶκον ἰοῦσα τὰ σ' αὐτῆς ἔργα κόμιζε, ἱστόν τ' ἠλακάτην τε, καὶ ἀμφιπόλοισι κέλευε ἔργον ἐποίχεσθαι·	3.«Μνηστήρες της μητέρας μου, που σας κατέχει υπεροψία και μέθη
Δ)οὐ γὰρ Ὀδυσσεὺς οἶος ἀπώλεσε νόστιμον ἦμαρ ἐν Τροίῃ, πολλοὶ δὲ καὶ ἄλλοι φῶτες ὄλοντο.	4.Τα χτήματά σου είναι βέβαια δικά σου, στο σπίτι σου εσύ ’σαι ο αφέντης. Και να μη σώσει κάποιος, όποιος, χωρίς την άδειά σου,  το βιος σου με τη βία ν’ αρπάξει, όσο η Ιθάκη κατοικείται από ανθρώπους.
Ε) μητρὸς ἐμῆς μνηστῆρες, ὑπέρβιον ὕβριν ἔχοντες,	5.Ο λόγος είναι μέλημα του αντρός, του καθενός,  και περισσότερο δικό μου· σ’ αυτό το σπίτι είμαι εγώ ο κυβερνήτης.»
ΣΤ) ἠῶθεν δ' ἀγορήνδε καθεζώμεσθα κιόντες πάντες, ἵν' ὕμιν μῦθον ἀπηλεγέως ἀποείπω, ἐξιέναι μεγάρων·	6. «Φήμιε, το ξέρεις πως μπορείς να θέλγεις τους θνητούς   και μ’ άλλα κατορθώματα μεγάλα, ανθρώπων και θεών, των αοιδών τα γνώριμα τραγούδια·
Ζ)«Φήμιε, πολλὰ γὰρ ἄλλα βροτῶν θελκτήρια οἶδας ἔργ' ἀνδρῶν τε θεῶν τε, τά τε κλείουσιν ἀοιδοί	7.δεν ήταν μόνος ο Οδυσσέας που χωρίστηκε στην Τροία  από του νόστου του τη μέρα· κι άλλοι πολλοί, γενναίοι άντρες, χάθηκαν και πάνε.