Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 2 : Θυσία για την πατρίδα Φύλλο εργασίας

Φύλλο εργασίας δομημένης μορφής

Αρχαία Ελληνικά   Γ Γυμνασίου

Ενότητα 2^η   :   Θυσία για την πατρίδα

Σύνταξη του κειμένου στο:

https://filologosab.blogspot.com/2019/10/2_80.html

Παραθετικά, θεωρία:  https://filologosab.blogspot.com/2019/10/blog-post_30.html

Α Υπομνήσεις:

1  ) Σε περιόδους πολέμου οι Αθηναίοι πραγματοποιούσαν την ταφή των

 νεκρών πολεμιστών με δημόσια δαπάνη και εκφωνούσαν επιτάφιο λόγο. 

Επιτάφιοι λόγοι, κατά την Ελληνική Αρχαιότητα, εκφωνούνταν κατά τον ενταφιασμό των νεκρών. Ήταν τιμές προς τους νεκρούς. 

Η συνήθεια αυτή είχε καθιερωθεί στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι δεν περιορίζονταν 

μόνο σε θρήνους, αλλά πίστευαν, ότι έπρεπε να εξιστορήσουν και 

να προβάλλουν τα κατορθώματα του θανόντος και την προσφορά του

 στην πόλη.

2)  Ο Κορινθιακός Πόλεμος ήταν αρχαία ελληνική πολεμική σύγκρουση,

 η οποία διήρκεσε από το 395 μέχρι το 387 π.Χ, με αντίπαλους την Αρχαία Σπάρτη και τους σύμμαχους της από τη μια πλευρά, και την Αθήνα, το Άργος, την Κόρινθο, τη Θήβα και την Περσία από την άλλη. Η άμεση αιτία του πολέμου 

ήταν μια τοπική σύγκρουση μεταξύ της Σπάρτης και της Θήβας στην Στερεά Ελλάδα. 

Άλλη αιτία του πολέμου ήταν η εχθρότητα που υπήρχε απέναντι στη Σπάρτη, 

η οποία προκλήθηκε «μετά την επέκταση της ηγεμονίας της στη Μικρά Ασία, 

στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα ακόμα και στη... Δύση».

3)  Ο Λυσίας (ίσως 444 π.Χ.), γιος του Κέφαλου, πλούσιου μετοίκου

 από τις Συρακούσες, θεωρείται ο πιο προικισμένος από τους ρήτορες. 

Στην εποχή των Τριάκοντα τυράννων θανατώθηκε ο αδελφός του Πολέμαρχος, 

δημεύτηκε η περιουσία της οικογένειας και, για να επιβιώσει, 

ο Λυσίας εργάστηκε ως λογογράφος.  

Ο σπουδαιότερος από τους λόγους του είναι ο Κατὰ Έρατοσθένους, 

που εκφωνήθηκε από τον ίδιο τον Λυσία στο δικαστήριο (403 π.Χ.),

 για να τιμωρηθεί ο τύραννος Ερατοσθένης ως υπεύθυνος για τον φόνο του Πολέμαρχου.

4) Θυμάσαι τη σημασία της φράσης;

Εἷς οἰωνὸς ἄριστος, ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης.

5) Έχεις ακούσει σήμερα την περίπτωση κάποιου που αγωνίστηκε- 

θυσιάστηκε για την πατρίδα μας; Αν έπρεπε να πολεμήσεις για τη χώρα μας 

θα μπορούσες να το κάνεις;

Β Δράσεις :

6) Διάβασε προσεκτικά τη μετάφραση του κειμένου.

Ὥστε προσήκει τούτους εὐδαιμονεστάτους ἡγεῖσθαι,	Επομένως ταιριάζει να θεωρούμε αυτούς πάρα πολύ ευτυχισμένους
οἵτινες ὑπέρ μεγίστων καί καλλίστων κινδυνεύσαντες	οι οποίοι αφού κινδύνευσαν για τα πιο μεγάλα και τα πιο ωραία
οὕτω τόν βίον ἐτελεύτησαν,	έτσι τελείωσαν τη ζωή τους,
οὐκ ἐπιτρέψαντες περί αὑτῶν τῇ τύχη	χωρίς να εμπιστευθούν τους εαυτούς τους στην τύχη
οὐδ’ ἀναμείναντες τόν αὐτόματον θάνατον,	ούτε να περιμένουν το φυσικό θάνατο,
ἀλλ’ ἐκλεξάμενοι τόν κάλλιστον.	αλλά με το να προτιμήσουν τον πιο ωραίο.
Καί γάρ τοι ἀγήρατοι μέν αὐτῶν αἱ μνῆμαι,	Και γι’ αυτό βέβαια είναι αγέραστες οι μνήμες τους
ζηλωταί δέ ὑπό πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί·	και αξιοζήλευτες οι τιμές τους απ’ όλους τους ανθρώπους·
οἵ πενθοῦνται μέν διά τήν φύσιν ὡς θνητοί,	αυτοί πενθούνται λόγω της φύσης τους ως θνητοί,
ὑμνοῦνται δέ ὡς ἀθάνατοι διά τήν ἀρετήν.	εξυμνούνται όμως ως αθάνατοι λόγω της γενναιότητάς τους.
Καί γάρ τοι θάπτονται δημοσίᾳ,	Και γι’ αυτό βέβαια θάβονται με δημόσια φροντίδα
καί ἀγῶνες τίθενται ἐπ’ αὐτοῖς ῥώμης καί σοφίας καί πλούτου,	και καθιερώνονται αγώνες δύναμης και σοφίας και πλούτου προς τιμή τους,
ὡς ἀξίους ὄντας τούς ἐν τῷ πολέμῳ τετελευτηκότας	με την ιδέα ότι (επειδή) είναι άξιοι αυτοί που έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο
ταῖς αὐταῖς τιμαῖς καί τούς ἀθανάτους τιμᾶσθαι.	να τιμούνται με τις ίδιες τιμές με τους αθάνατους.
Ἐγώ μέν οὖν αὐτούς καί μακαρίζω τοῦ θανάτου καί ζηλῶ,	Εγώ λοιπόν και τους καλοτυχίζω και τους ζηλεύω για το θάνατό τους
καί μόνοις τούτοις ἀνθρώπων οἶμαι κρεῖττον εἶναι γενέσθαι,	και νομίζω ότι μόνο αυτοί από τους ανθρώπους άξιζαν να ζήσουν,
οἵτινες, ἐπειδή θνητῶν σωμάτων ἔτυχον,	οι οποίοι, αφού έλαβαν θνητά σώματα,
ἀθάνατον μνήμην διά τήν ἀρετήν αὑτῶν κατέλιπον.	κληροδότησαν αθάνατη μνήμη λόγω της ανδρείας τους.

7) Ποιους θεωρεί ευτυχισμένους ανθρώπους ο συγγραφέας;

8)Ποια είναι τα αποτελέσματα της γενναιότητας που επέδειξαν οι νεκροί πολεμιστές;

9)Τι είδος τιμές τους αποδίδουν οι συμπολίτες τους;

10) Ποια είναι η προσωπική γνώμη του ρήτορα για τις νεκρικές τιμές;

11  )Γιατί δεν κατονομάζονται οι ήρωες που έπεσαν για χάρη της πατρίδας;

12) // οὐκ ἐπιτρέψαντες περὶ αὑτῶν τῇ τύχη οὐδ' ἀναμείναντες τὸν αὐτόματον θάνατον

ἀλλ' ἐκλεξάμενοι τὸν κάλλιστον.

ἀγήρατοι μὲν αὐτῶν αἱ μνῆμαι- ζηλωταὶ δὲ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί·

πενθοῦνται μὲν διὰ τὴν φύσιν ὡς θνητοί, ὑμνοῦνται δὲ ὡς ἀθάνατοι διὰ τὴν ἀρετήν.//

Να επισημάνετε τα αντιθετικά ζεύγη στα παραπάνω αποσπάσματα από το

κείμενο. Ποια επιχειρήματα χρησιμοποιεί ο Λυσίας ,για να πείσει για την αξία αυτών

που έπεσαν για την πόλη τους; Να τα γράψετε στο τετράδιό σας.

13) Βρες τα επίθετα που χρησιμοποιεί ο Λυσίας και υπογράμμισε τα.

 Ποια η σκοπιμότητα

της χρήσης τους από τον ρήτορα; 

Προσέξτε και τον βαθμό των επιθέτων αυτών.

Σχολιάστε τον.

 Σε  τρία από τα επίθετα του κειμένου κάνε αντικατάσταση 

στους άλλους βαθμούς.

Θεωρία- παραθετικά :

  http://filologosab.blogspot.com/2019/10/blog-post_30.html

14)  Οι αρχαίοι αγωνίζονται για την υστεροφημία. Τι ήταν η υστεροφημία και πως 

αναφέρεται στο κείμενο;

15)Το ρήμα τυγχάνω έχει θέματα  τυχ-,τευχ-. Μπορείς να σκεφτείς παράγωγες 

και σύνθετες λέξεις από το ρήμα αυτό;

16)   Στις παρακάτω λέξεις να κάνεις συντακτική αναγνώριση  :

τούτους, ἡγεῖσθαι, τὸν βίον, τὸν αὐτόματον, ἀγήρατοι , αἱ μνῆμαι,

ἀγῶνες, σωμάτων

Γ.Αξιολόγηση:

17) Σε κάποιον συμμαθητή σου που έλειπε από το μάθημα, να αφηγηθείς όσα 

αναφέρονται στο κείμενο.

18) Υπάρχει σήμερα πιστεύεις η ίδια αντίληψη για την θυσία για την πατρίδα και γιατί;

19) Ξέρεις τι είναι το μνημείο του «άγνωστου στρατιώτη» .Βρες πληροφορίες.

20) Μπορείς να σκεφτείς έναν σύγχρονο ήρωα;  Μπορεί να μην είναι στρατιωτικός.Μπορείς να γράψεις για αυτόν;

21)Μερικές φράσεις της αρχαίας ελληνικής που σχηματίζονται με τύπους των ανώμαλων

 παραθετικών των επιθέτων έχουν διατηρηθεί και στη νέα ελληνική γλώσσα. Κάποιες

 από αυτές τις φράσεις είναι οι εξής:

θέμα ελάσσονος σημασίας ,θέμα μείζονος σημασίας,μείζον πρόβλημα,κάλλιστα

οι άριστοι των αρίστων ,πλείστοι όσοι,ως επί το πλείστον ,εύχομαι τα βέλτιστα

το μη χείρον βέλτιστον

Με τη βοήθεια λεξικού να βρείτε τη σημασία τους και να σχηματίσετε προτάσεις

 με τρεις από αυτές

21) Διάβασε από την περίληψη της Ιλιάδας ποιες τιμές πρόσφερε ο Αχιλλέας

 στον νεκρό Πάτροκλο.

Ιλιάδα ραψωδία Ψ   : Ο Αχιλλέας, θλιμμένος και κατάκοπος από τον αγώνα, πηγαίνει και κοιμάται στην άκρη της θάλασσας. Την άλλη μέρα ετοιμάζεται η πυρά του Πάτροκλου και γίνονται νεκρικές θυσίες και προσφορές· θυσιάζει και δώδεκα νεαρούς Τρώες που είχαν συλληφθεί στον ποταμό .Μεταξύ των άλλων προσφορών, ο Αχιλλέας κόβει και προσφέρει στο φίλο του τα μαλλιά του. Η νεκρική πυρά καίει όλη νύχτα και ο Αχιλλέας ακούραστος κάνει σπονδές ως το πρωί. Τότε σβήνει η φωτιά και πέφτει κι αυτός για ύπνο. Όταν ξυπνά, φροντίζει τα οστά του φίλου του και παραγγέλνει στους Αχαιούς ότι επιθυμεί να ταφεί μαζί με τον Πάτροκλο. Ύστερα οργανώνει αθλητικούς αγώνες προς τιμήν του Πάτροκλου σε οκτώ αγωνίσματα: αρματοδρομία, πυγμαχία, πάλη, δρόμο, μονομαχία με δόρατα, δισκοβολία, τοξοβολία και ακοντισμό. Ο ήρωας αθλοθετεί ακριβά δώρα όχι μόνο για τους νικητές αλλά για όσους παίρνουν μέρος στους αγώνες.

Το μνημείο του άγνωστου στρατιώτη:

                     https://www.youtube.com/watch?v=386MEpj-KYQ&feature=emb_logo

Ενεργητική φωνή-εγκλίσεις 
Σταυρόλεξο
Πάτα τον σύνδεσμο

https://crosswordlabs.com/view/2019-10-26-40

Λεξιλόγιο Αρχαία Γ Γυμνασίου Παράγωγα

Σταυρόλεξο

Πάτα τον σύνδεσμο

https://crosswordlabs.com/view/2019-11-13-78