Ελένη του Ευριπίδη Πρόλογος : 2η σκηνή, στίχοι 83-191, Διάλογος Τεύκρου-Ελένης

Φύλλο Εργασίας Δομημένης Μορφής Στην Ελένη του Ευριπίδη

Πρόλογος  : 2^η σκηνή(στίχοι 83-191)      Διάλογος Τεύκρου-Ελένης

Α : Υπομνήσεις:

1)  Πρόλογος:  Ένα από τα κατά ποσόν  διαλογικά μέρη της τραγωδίας. Είναι η αρχή του έργου· μπορεί να έχει μονολογική αλλά και διαλογική μορφή. Στην Ελένη, το πρώτο μέρος του Προλόγου είναι ένας μονόλογος της Ελένης και το δεύτερο ένας διάλογος της Ελένης με τον Τεύκρο. Με τον πρόλογο οι θεατές μαθαίνουν για τον τόπο, τα πρόσωπα και τα βασικά στοιχεία του μύθου του έργου.

2)  Η Ελένη στην 1^η σκηνή του Προλόγου παρουσιάζει τον εαυτό της και τα βάσανα της. Ποια είναι αυτά; Μια υπόσχεση του Ερμή δίνει στην Ελένη κουράγιο και βοηθάει στην εξέλιξη της τραγωδίας. Τη θυμάσαι;

3) Η Ελένη  αυτή τη στιγμή είναι ικέτισσα στον τάφο του Πρωτέα. Ποια θα ήταν η στάση της, ποια θα ήταν τα συναισθήματα της; Η παραπάνω εικόνα μπορεί να σε βοηθήσει.

 

Β   : Δράσεις:

4)   Ξαφνικά από την δεξιά πάροδο μπαίνει κάποιος. ( https://filologosab.blogspot.com/2020/08/blog-post.html) Τι πληροφορίες θα έπαιρνε ο αρχαίος θεατής από αυτό;

5)  Τι πληροφορίες δίνει ο Τεύκρος για το παλάτι του Πρωτέα;

6)   Πως αντιδρά ο ήρωας όταν βλέπει την Ελένη; Πως τη χαρακτηρίζει και ποιες απειλές εξακοντίζει;

7)  Στη συνέχεια σκέφτεται πως είναι αδύνατο να είναι η Ελένη και ακολουθεί μια στιχομυθία. Τι είναι η στιχομυθία ( https://filologosab.blogspot.com/2020/08/blog-post.html) και πότε χρησιμοποιείται από τους ποιητές;

8)  Τι πληροφορίες δίνει ο Τεύκρος α) για τον εαυτό του, β) για την Τροία, δ) τους Έλληνες και δ) την Ελένη και την οικογένεια της;

9)   Ποιος είναι ο σκοπός του ταξιδιού του Τεύκρου στην Αίγυπτο και τι του προτείνει η Ελένη;

10)  Να σημειώσετε Σωστό ή Λάθος δίπλα σε κάθε πρόταση.  Η Ελένη πληροφορείται από τον Τεύκρο:

 Ότι είναι γιός του Τελαμώνα

Ότι η Τροία έχει κυριευθεί
 Ότι  ο Μενέλαος επέστρεψε στην πατρίδα του

  Ότι η Λήδα αυτοκτόνησε  
 Ότι τα δύο αδέρφια της ζουν

Πως επιστρέφει από την Κύπρο

Πως θέλει να συναντήσει την Θεονόη

Πως ο Αίαντας αυτοκτόνησε.

11)   Βάλε ένα τίτλο σε κάθε ενότητα:

(στίχοι 93-104)

(στίχοι  105-128)

( στίχοι  129-138)

(στίχοι   139-168)

( στίχοι   169-191)

Γ   Αξιολόγηση :

12)   Προσπάθησε να αφηγηθείς σε κάποιον συμμαθητή σου που έλειπε από το μάθημα τα βάσανα της Ελένης.

13)    Από τις πληροφορίες που δίνει ο Τεύκρος στην Ελένη ποια θεωρείς πιο σημαντική και γιατί;

14)   Ποιος είναι ο δραματικός λόγος της σκηνής με τον Τεύκρο;( Διάβασε τα σχόλια στο τέλος του φύλλου εργασίας )

15 ) Η παρουσία του Τεύκρου επιδεινώνει τη θέση της  Ελένης. Να σχολιαστεί η άποψη αυτή.

16)  Πως κλιμακώνονται τα συναισθήματα της Ελένης σε αυτή τη σκηνή;

17)   Αφού διαβάσατε τα λόγια του Τεύκρου για τη ζωή του και την ίδια την Ελένη, τι θα νιώθατε για την Ελένη, αν ήσασταν ένας Τρώας, ένας Έλληνας, , η Λήδα και ο Τεύκρος.

18)   Ποιος είναι ο ρόλος του Τεύκρου στην εξέλιξη του έργου και γιατί επιλέγεται από τον ποιητή ο συγκεκριμένος ομηρικός ήρωας; ;

(Διάβασε  τις πληροφορίες στο τέλος του φύλλου εργασίας)

19)   Τι κοινό υπάρχει ανάμεσα στον Τεύκρο και τη Ελένη;  (Διάβασε  τις πληροφορίες στο τέλος του φύλλου εργασίας)

20)   Ο Τεύκρος φεύγει δημιουργώντας έντονη τραγική ειρωνεία. Θυμήσου τι είναι  (   https://filologosab.blogspot.com/2020/08/blog-post.html )και σχολίασε τη. Βρες άλλα σημεία  στην ενότητα που υπάρχει τραγική ειρωνεία.

21)  Ο ποιητής μέσα από τα λόγια του Τεύκρου περνάει έντονα αντιπολεμικά μηνύματα .Εντόπισε τα σημεία και σκέψου πως θα μπορούσαν να επηρεάσουν τους Αθηναίους τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Σχόλια:

Ο ρόλος του Τεύκρου στην εξέλιξη του έργου και η συνάντηση του με την Ελένη:

·         Πληροφορεί την Ελένη και το θεατή για το νόστο των Ελλήνων από την Τροία και για την εξαφάνιση του Μενελάου στο πέλαγος.

·         Η Ελένη πληροφορείται για τα συγγενικά της πρόσωπα(τη μητέρα της και τα αδέλφια της).

·         Η πληροφορία για το χαμό του Μενέλαου θα οδηγήσει την Ελένη σε ένα σπαραχτικό θρήνο μαζί με το χορό.

·         Προετοιμάζεται η εμφάνιση της μάντισσας Θεονόης από την οποία η Ελένη θα ζητήσει πληροφορίες για το Μενέλαο.

·         Στο τέλος του προλόγου ο Τεύκρος αποχωρεί ευχόμενος στην Ελένη να της ξεπληρώσουν οι θεοί τη χάρη.(αίσιο τέλος του έργου)

·         Η απειλή του γάμου που αντιμετωπίζει η Ελένη είναι ένα στοιχείο που προωθεί την πλοκή.

Γιατί επιλέγεται ο Τεύκρος:

·         Ήταν από τους λίγους φημισμένους ήρωες που επέζησαν από τον Τρωικό πόλεμο και ο μόνος ήρωας που οι περιπέτειες του τον οδήγησαν στην Αίγυπτο .Ήταν αξιόπιστος μάρτυρας για όσα έγιναν στην Τρωική εκστρατεία.

·         Με τον Τεύκρο(συνδέεται με την Κύπρο ως οικιστής της Σαλαμίνας) ο Ευριπίδης εκφράζει τα φιλικά αισθήματα του Αθηναϊκού λαού προς το βασιλιά της Κύπρου Ευαγόρα που στήριξε τους Αθηναίους σε δύσκολες στιγμές).

·         Το παράδειγμα του Τεύκρου που θέλει να δημιουργήσει μια καινούρια πόλη δίνει θάρρος στους Αθηναίους και τους εμψυχώνει σε μια δύσκολη στιγμή για αυτούς.( Σικελική εκστρατεία).

·         Φέρνει τρομακτικά νέα-ευνοείται η τραγική ανάπτυξη του θέματος.

·         Γνωρίζει το μίσος που νιώθουν οι Έλληνες για την Ελένη και έτσι γίνεται τραγικό πρόσωπο.

Κοινά στοιχεία Ελένης-Τεύκρου.

·         Βρίσκονται και οι δύο μακριά από την πατρίδα τους.

·         Είναι και οι δύο θύματα μιας «κρίσης»(κρίση για την πιο όμορφη και κρίση των όπλων).

·         Ο πόλεμος ρυθμίζει τις τύχες τους.

·         Έχουν και οι δύο χρησμό ότι θα γυρίσουν στην πατρίδα τους.

·         Ήταν και αυτός μισητός ,όπως η Ελένη

·         Οδηγεί στην αντιηρωική παρουσίαση του πολέμου (νικητής αλλά εξόριστος

Εξέλιξη του μύθου:  Τα στοιχεία που προωθούν την εξέλιξη του µύθου είναι κυρίως η πληροφορία του Τεύκρου ότι ο Μενέλαος πιθανόν να έχει πνιγεί. Αυτό το στοιχείο κορυφώνει την απελπισία της ηρωίδας, που βλέπει πλέον και την τελευταία της ελπίδα να χάνεται.

 Τέλος, ένα στοιχείο που βοηθά στην εξέλιξη του µύθου είναι η αναφορά της Ελένης ότι ο Θεοκλύµενος θέλει να σκοτώσει κάθε Έλληνα που θα φτάσει στη γη του. Αυτό κάνει τους ίδιους τους θεατές να αγωνιούν ακόµα και για το Μενέλαο που θα εµφανιστεί στη σκηνή αργότερα και για τον τρόπο που θα καταφέρει να φύγει η Ελένη, αφού όλοι οι Έλληνες κινδυνεύουν.

https://www.youtube.com/watch?v=vLxT2kkzG2s

https://www.youtube.com/watch?v=76UbF3kXHtY

Επιπλέον υλικό:

https://docs.google.com/document/d/1beyitQ0WyXcqTqdpmfXS8EK0Wn840P4qlmOwEARARU4/edit?usp=sharing