Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2023

Το πιο γλυκό ψωμί, Λογοτεχνία Α Γυμνασίου, Φύλλο εργασίας


Φύλλο εργασίας 
Λογοτεχνία Α Γυμνασίου
Το πιο γλυκό ψωμί   Λαϊκό παραμύθι














Α   Εισαγωγή:

1)  Το κείμενο είναι  παραμύθι . Το παραμύθι είναι μια σύντομη, συνήθως, λαϊκή ιστορία , μια φαντασιακή αφήγηση. Το παραμύθι είχε σκοπό να ψυχαγωγήσει το κοινό σε ώρες δουλειάς, ταξιδιού, οικογενειακής ζωής, να διευρύνει τη φαντασία και τις γνώσεις του κοινού αυτού και να καλλιεργήσει την αφήγηση. Συχνά χρησιμοποιεί ζώα για να πετύχει τους στόχους του,  εδώ όμως υπάρχουν περιπέτειες των ανθρώπων .
Παραμύθι: (θεωρία)

2) Όταν ήσουν πιο μικρός διάβαζες ή σου διάβαζαν παραμύθια; Μπορείς να θυμηθείς κάποιο; Αφηγήσου την ιστορία του. Ποιος  ήταν ο αγαπημένος σου ήρωας και γιατί;\


Β   Δράσεις:

3)  Συνήθως ένα κείμενο αναφέρεται σε συγκεκριμένο τόπο ή χρόνο. Στο κείμενό μας  δίνεται τόπος ή χρόνος και γιατί;

4)  Ο βασιλιάς αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα .Ποιο είναι αυτό και ποιες συνέπειες είχε για τον ίδιο;

5) Ποιοι προσπάθησαν να λύσουν το πρόβλημα του βασιλιά και τι αποτέλεσμα είχε η προσπάθειά τους;

6) Σε μια παράγραφο να παρουσιάσεις τη ζωή του βασιλιά στο παλάτι, όπως φαίνεται από τα λόγια του στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου.

7) Ο γέροντας συμβουλεύει το βασιλιά να φάει το «πιο γλυκό ψωμί». Πως αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι του παλατιού τον όρο «γλυκό ψωμί» και ποιο ήταν το αποτέλεσμα των ενεργειών τους;

8) Τελικά η πρόταση του γέρου είναι μια δοκιμασία  για τον βασιλιά που  έχει κάποια στάδια (θερισμός, αλώνισμα, άλεσμα, ζύμωμα,  ψήσιμο) . Γνωρίζεις τι είναι και πως γίνονται ; Ρώτα τους γονείς σου , βρες εικόνες στο διαδίκτυο. Είναι πιστεύεις εύκολες εργασίες για κάποιον αγρότη;

9)  «….η ζάχαρη του ψωμιού σου ήταν ο ιδρώτας που έχυσες για να το φτιάξεις!» Τι εννοεί ο γέροντας με τα λόγια αυτά; Ποιες συμβουλές δίνει στον βασιλιά;

10) Ένα κείμενο μπορούμε να το χωρίσουμε σε επιμέρους ενότητες ανάλογα με τα διαφορετικά πρόσωπα ή θέματα. Προσπάθησε στις παρακάτω ενότητες του κειμένου να δώσεις έναν σύντομο τίτλο.

1η Ενότητα:«Κάποτε ήταν….που
λέει ο λόγος»,

2η Ενότητα:« Οπού κάποια μέρα….τότε θα γιατρευτείς»,

3η Ενότητα:  «Από την ίδια μέρα….και
 περίμενε»,

4η Ενότητα : «Άκουσέ με βασιλιά μου…του απάντησε κείνος»,

5η Ενότητα:  «Σε λίγο βγήκανε τα καρβέλια…κι εμείς έτσι»,


11 )  Στο κείμενο υπάρχει αφήγηση και διάλογος.  Εντόπισε ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση.  Σε ποιο πρόσωπο γίνεται η αφήγηση και γιατί;

12)  Να βρείτε τρία σχήματα λόγου και να σχολιάσετε τον λειτουργικό τους ρόλο μέσα στο κείμενο (γιατί τα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας;).

Σχήματα λόγου - εκφραστικά μέσα,  ύφος,  γλώσσα κειμένου  (θεωρία)


13)  Ποια  είναι η γλώσσα του κειμένου;  Να εντοπίσετε τις λαϊκές λέξεις και φράσεις.

Γ  Αξιολόγηση

14) Αφηγήσου σε κάποιον συμμαθητή σου που έλειπε σήμερα, το παραμύθι, με πολύ λίγα λόγια.

15) Στα παραμύθια συνήθως διακρίνουμε διάφορα στάδια-μοτίβα από τα οποία περνά ο ήρωας:
α) Στην αρχή παρουσιάζεται ένα πρόβλημα.
β) Στη συνέχεια κάποιοι προσπαθούν να το λύσουν, χωρίς όμως να τα καταφέρνουν.
γ) Μετά εμφανίζεται ένα άλλο πρόσωπο που δίνει κάποια συμβουλή.
δ) Στο τέλος ο ήρωας του παραμυθιού περνάει κάποιες δοκιμασίες, και καταφέρνει να λύσει το πρόβλημα.
  Στο παραμύθι που διαβάσαμε, ο ήρωας περνά από αυτά  τα  συνηθισμένα στάδια των παραμυθιών. Προσπάθησε να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα.

Στάδια εξέλιξης του παραμυθιού

α) Πρόβλημα του ήρωα

β) Κάποιοι προσπαθούν να το λύσουν

γ) Εμφανίζεται ένα άλλο πρόσωπο

Δ) Δοκιμασίες του ήρωα


16)  Ποιος από τους ήρωες του παραμυθιού σου είναι πιο συμπαθητικός .δικαιολόγησε την άποψή σου.

17) Δώσε ένα άλλο τίτλο στο παραμύθι (χιουμοριστικό, τραγικό…)




Θερισμός-αλώνισμα:

4 σχόλια: