Ο Κάσπαρ Χάουζερ στην έρημη χώρα
Δημήτρης Χατζής
Λογοτεχνία Β Γυμνασίου, Φύλλο εργασίας
2)Υπόθεση: Το πρόσωπο που αφηγείται είναι ο Κώστας, ένας φτωχός Έλληνας μετανάστης που ζει και εργάζεται ως βιομηχανικός εργάτης στη Γερμανία, στη δεκαετία του 1960. Στο απόσπασμα διηγείται τι κάνει τα βράδια, όταν έχει τελειώσει τη δουλειά του στο εργοστάσιο (το ΑΟΥΤΕΛ, ένα εργοστάσιο που κατασκευάζει λάμπες αυτοκινήτων) και επιστρέφει στο φτωχικό δωμάτιό του, στο σπίτι της Φράου Μπάουμ.) Ο Κώστας αδυνατεί να προσαρμοστεί στον καινούργιο κόσμο. Νιώθει ότι η ύπαρξή του εξισώνεται στις διαστάσεις με ένα μικρόβιο. Το απόσπασμα επικεντρώνεται στο αίσθημα της αποξένωσης του ΄Ελληνα μετανάστη. Στόχος του είναι να εκφραστεί ο καημός του Έλληνα και η αίσθηση ότι οι μεταπολεμικές γενιές διαψεύσθηκαν και ηττήθηκαν μέσα στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής σε έναν δικαιότερο κόσμο.
3) Μετανάστευση των Ελλήνων: Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο η Ελλάδα βιώνει άλλη μια τραγική περίοδο της ιστορίας της. Ανεργία, κοινωνική ανασφάλεια, ανέχεια μαστίζουν κυρίως τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού τα οποία, ως είθισται, βρίσκουν διέξοδο για μια καλύτερη ζωή στην μετανάστευση. Το 1960 μάλιστα, την εποχή της μεγάλης εξόδου, υπογράφεται η ελληνογερμανική συμφωνία «Περί απασχολήσεως Ελλήνων εργατών στην Γερμανία». Μόνο στην Γερμανία θα μεταναστεύσουν περίπου 1.000.000 Έλληνες. Η Αμερική, ο Καναδάς, η Αυστραλία, το Βέλγιο θα αποτελέσουν με τη σειρά τους κέντρα υποδοχής μεταναστών.
Κατά την άφιξή τους οι μετανάστες θα ζήσουν ομαδικά σε δωμάτια, θα δουλέψουν κάτω από σκληρές συνθήκες για να εξοικονομήσουν χρήματα το οποία στέλνουν στις οικογένειές τους. Τα παιδιά των μεταναστών έχοντας βρεθεί ξαφνικά ανάμεσα σε δύο πατρίδες, αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες μη γνωρίζοντας καλά καμία από τις δύο γλώσσες. Ακόμα και η συνθήκη που έχει υπογραφεί δεν δεσμεύει τις γερμανικές αρχές, οι οποίες δεν θα χαρακτηρίσουν ποτέ την Γερμανία ως χώρα υποδοχής μεταναστών με την δικαιολογία ότι η παραμονή των ξένων εργατών είναι προσωρινή. Εξαιτίας αυτού άλλωστε δεν αναγνωρίζεται σχεδόν κανένα δικαίωμα, πολιτικό ή κοινωνικό στους μετανάστες.
Την περίοδο εκείνη, στο γερμανικό λεξιλόγιο θα προστεθεί η λέξη γκασταρμπάιτερ. Αρχικά θα προσδιορίσει τον φιλοξενούμενο εργάτη αλλά με τα χρόνια θα πάρει διάφορες αρνητικές ερμηνείες. (άρθρο από εφημερίδα)4) Κάσπαρ Χάουζερ: Ο συγγραφέας εξηγεί: « Ο Κάσπαρ Χάουζερ ήταν ένα παιδί που βρέθηκε στη Γερμανία μέσα στο δάσος. Βρέθηκε-δεν ήρθε. Και μεγαλωμένο πια ,παλικάρι, δεν ήξερε να μιλήσει καθόλου-καμιάν ανθρώπινη γλώσσα.’ Όχι πως ήταν βουβό-να μιλήσει δεν ήξερε. Φαινότανε δηλαδή πως είχε ζήσει χωρίς τους ανθρώπους, μακριά τους-δεν είχε μιλήσει με τους ανθρώπους, δεν τους ήξερε. Κανένας δεν έμαθε πώς έζησε τόσα χρόνια, πού κρυβόταν, πώς δεν βρήκε ποτέ τους ανθρώπους».
5)α)Ποια κοινά στοιχεία υπάρχουν ανάμεσα στον Κώστα και στον Κάσπαρ Χάουζερ; β)Ο τίτλος του αποσπάσματος έχει κυριολεκτική σημασία;
6)Ποιος είναι ο τόπος και ποια τα πρόσωπα που αναφέρονται στο απόσπασμα; Περίγραψε με λίγα λόγια τη ζωή του ήρωα.
7)Βρες στο κείμενο τα συναισθήματα που νιώθει ο ήρωας.
8)Το βασικό θέμα του κειμένου είναι η μοναξιά του μετανάστη Βρες φράσεις του κειμένου που να τονίζουν την μοναξιά του ήρωα.
9) Διάβασε την τελευταία παράγραφο του κειμένου και σχολίασε τις φράσεις: «Δεν με περιμένει κανένας εμένα», «…εδώ κατοίκησε κάποτε ο ξενότερος απ’ όλους τους ξένους της πολιτείας των ξένων» και την επανάληψη της λέξης …. «ξένος».
10)α) Να βρεις τρία σχήματα λόγου στο απόσπασμα και να σχολιάσεις τον λειτουργικό τους ρόλο.
β)Να εντοπίσεις δύο αφηγηματικούς τρόπους που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας με παραδείγματα από το κείμενο.
γ)Ποιος είναι ο τύπος του αφηγητή;
11) Μπες στη θέση του ήρωα του αποσπάσματος. Φαντάσου πως βρίσκεσαι μακριά από την πατρίδα σου, σε μια ξένη χώρα και εργάζεσαι για να επιβιώσεις. Μίλησε για τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου σε ένα κείμενο (ημερολόγιο, επιστολή , ομιλία.....)
12)Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας αντιμετωπίζουμε ξανά το πρόβλημα της μετανάστευσης. Πολλοί νέοι από τη χώρα μας φεύγουν ,για να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό .Ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν σε αυτή την μετανάστευση;
άρθρα: http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=248610
H νέα ελληνική μετανάστευση, Ν. Μαραβέγιας
http://politropi.greek-language.gr/keimeno/nea-elliniki-metanastefsi/
Όταν ο Κρόνος τρώει τα καλύτερα παιδιά του,
Λ. Λαμπριανίδης (άρθρο) http://politropi.greek-language.gr/keimeno/kronos-troei-ta-paidia-tou-2/
13) Φτιάξε μια παρουσίαση με εικόνες ,ποιήματα, τραγούδια ,βίντεο….. με θέμα την μετανάστευση. Ποια συναισθήματα φαίνονται από όλα τα στοιχεία;
Χρήσιμο υλικό:
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/6514
https://en.wikipedia.org/wiki/Greek_diaspora
https://www.youtube.com/watch?v=v-Uo8cQjTMc
https://www.youtube.com/watch?v=ejWMsiTdk7M&t=307s
https://www.youtube.com/watch?v=5KwkQjSk-bk&list=PLCC2ECE11D283894E
Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ «Μοναξιά
μες στα αδιάφορα μάτια τους θα ‘ναι γραμμένη
απελπιστική, ολοκληρωτική η μοναξιά σου.
Κι αν πάλι τους δείξεις το δρόμο της δύναμης
και τους ξεφωνίσεις να πιστέψουν μόνο τον εαυτό τους
θα τους δώσεις μια πίκρα παραπάνω
γιατί δε θα το μπορούν, θα ‘ναι βαρύ γι’ αυτούς
και θα ‘ναι πάλι η μοναξιά σου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου