Ιστορία Α Γυμνασίου. Ο Μυκηναϊκός πολιτισμός. Σχεδιάγραμμα, Φύλλο εργασίας

Σταυρόλεξο για τον Μυκηναϊκό πολιτισμό

Πάτα τον σύνδεσμο

https://filologosab.blogspot.com/2017/10/blog-post.html

 1600 – 1100 Π.Χ.   ΥΣΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ

Ο ΠΡΩΤΟΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο Μυκηναϊκός  πολιτισμός

Μυκηναϊκός ονομάζεται  ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού (1600-1100 π.Χ.). Οι αρχαιολόγοι του έδωσαν αυτό το όνομα από το μεγαλύτερο κέντρο που ήταν οι Μυκήνες.

1600-1450 πΧ :  περίοδο των βασιλικών τάφων	1400 – 1200 πΧ: Ανακτορική φάση	1200 π.Χ. :
- οι πλούσιοι βασιλικοί τάφοι που ανέσκαψε στην ακρόπολη των Μυκηνών ο Ερρίκος Σλήμαν -δεν έχουν διατηρηθεί ανάκτορα.	Χτίζονται ανακτορικά συγκροτήματα(Μυκήνες, Τίρυνθα, Πύλο , Θήβα)	τα ανάκτορα καταστρέφονται ή παρακμάζουν.

Τα ανάκτορα:

- χτισμένα  στην κορυφή οχυρωμένων ακροπόλεων,

 - πολυδύναμα διοικητικά κέντρα των διαφόρων επικρατειών Το κέντρο φαίνεται ότι ήταν η Πελοπόννησος και ιδιαίτερα η Αργολίδα.

Μινωικός -Μυκηναϊκός πολιτισμός

Οι Μυκηναίοι υιοθέτησαν από τους Μνωίτες και αφομοίωσαν:	η πρωτοτυπία των Μυκηναίων :
-ποικίλα τεχνολογικά επιτεύγματα, - μορφές τέχνης και -την ιδέα της γραφής.	Η μνημειακή αρχιτεκτονική, όπως είναι οι κυκλώπειες οχυρώσεις και οι θολωτοί τάφοι.

Οικονομία: Οι Μυκηναίοι ασχολούνται με:

-  γεωργία και  κτηνοτροφία.

- βιοτεχνία: ελεφαντουργία,λιθοτεχνία,  μεταλλουργία

-Ναυτιλία και εμπόριο (15^ος αι οι Μυκηναίοι κατέλαβαν την Κνωσό και κυριάρχησαν στη Μεσόγειο πιθανόν με πολεμικές επιχειρήσεις π.χ Τρωικός πόλεμος)

Τα στοιχεία που ένωναν τα διάφορα ελληνικά φύλα κατά τη μυκηναϊκή εποχή ήταν :

-κοινή γλώσσα :Γραμμική γραφή Β

-κοινή θρησκεία και μεταθανάτιες δοξασίες

-ομοιομορφία στην κοινωνικοπολιτική οργάνωση και τους θεσμούς.

Τα παραπάνω στοιχεία και οι συνεχείς συναλλαγές ανάμεσα στα διάφορα μυκηναϊκά κέντρα, δημιουργήθηκε ένας ενιαίος πολιτισμός, ο πολιτισμός της μυκηναϊκής κοινής.

Μυκηναϊκή κοινωνία: αυστηρά ιεραρχημένη- θυμίζει πυραμίδα.

Άναξ:	Στην κορυφή της πυραμίδας, που μαζί με την οικογένειά του κατοικεί στα ανάκτορα.
οι αυλικοί και το ιερατείο.
δήμος	οι κάτοικοι κάθε περιοχής, που ήταν πολυάριθμοι, οργανωμένοι σε χωριά. Ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία αλλά υπάρχουν και πολλοί εξειδικευμένοι τεχνίτες.
οι δούλοι.

Γραφή:   Γραμμική Β: 

-επιγραφές βρέθηκαν στην Κρήτη (μετά το 1400 π.Χ),στη Μεσσηνιακή Πύλο, στη Θήβα, στις Μυκήνες, στην Τίρυνθα και στα Χανιά

- Το 1952 οι Βρετανοί Μάικλ Βέντρις και Τζον Τσάντγουικ αποκρυπτογράφησαν τη Γραμμική Β. 

- είναι συλλαβική, δηλαδή κάθε σύμβολο αποδίδει μια συλλαβή (πα, τα, ρο, μα, τι). Το ίδιο συμβαίνει και με τη Γραμμική γραφή Α της Κρήτης, η οποία ακόμη δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η Γραμμική γραφή Β είναι εξελιγμένη και τελειοποιημένη μορφή της Γραμμικής γραφής Α αλλά κάποιοι άλλοι ότι η Γραμμική Β γεννήθηκε στην ηπειρωτική Ελλάδα και μεταφέρθηκε στην Κρήτη

-Στα κείμενα των πινακίδων με Γραμμική γραφή Β καταγράφονται διάφορες εμπορικές-οικονομικές δραστηριότητες των ανακτόρων που αφορούν κυρίως τη διακίνηση γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Έμμεσα, όμως, τα ίδια αυτά κείμενα μας δίνουν πληροφορίες για τη διοικητική οργάνωση και τη θρησκευτική ζωή του μυκηναϊκού κόσμου.

- Η γνώση της γραφής στα μυκηναϊκά χρόνια ήταν προνόμιο μιας ομάδας εξειδικευμένων γραφέων που εργάζονταν στα γραφεία των ανακτορικών κέντρων.
Και ίσως αυτός να ήταν ο λόγος για την εξαφάνιση της γραφής μετά την πτώση των ανακτόρων, γύρω στα 1200.

Η εξάπλωση του μυκηναϊκού πολιτισμού κατά τον 14ο και 15ο αιώνα.

(1450 π.Χ.) οι Μυκηναίοι γίνονται θαλασσοκράτορες.	κατάρρευση του μυκηναϊκού κόσμου 1200 π.Χ:
- ιδρύουν αποικίες και εμπορικούς σταθμούς στο Αιγαίο. Και τη Μικρά Ασία. -αναζητούν πρώτες ύλες στην Εγγύς Ανατολή, τη νότια Ιταλία, τη Σικελία, την Ισπανία και  την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη -αποικίζουν την Κύπρο - Επαφή με Χετταίους(ονομάζουν τους Μυκηναίους Αχιγιάβα (Αχαιούς) και τονίζουν ότι το βασίλειό τους είναι υπολογίσιμη ναυτική δύναμη)	-κάμψη Μυκηναϊκής δύναμης. - Ανάκτορα, ακροπόλεις και οικισμοί καταστρέφονται.  -εξαφανίζεται η Γραμμική γραφή Β

Αιτίες καταστροφής:

-μετακίνηση νέων ελληνικών φύλων (κάθοδος των Δωριέων)

- εσωτερικές αναταραχές

- τρομακτική αναστάτωση που επικρατεί στην Ανατ Μεσόγειο. πτώση του κράτους των Χετταίων και με τις επιθέσεις των λεγόμενων «λαών της θάλασσας» εναντίον της Αιγύπτου.

Θρησκεία:

-εμφανίζονται όλοι οι μεγάλοι Έλληνες θεοί τ 1ης χιλιετίας, με εξαίρεση τον Απόλλωνα.

Σπουδαία θέση κατέχει μία θεά η οποία συνήθως προσφωνείται με την ονομασία «Πότνια (=σεβάσμια)». Η «Κυρία Πότνια» είναι αναμφίβολα η κυρίαρχη μυκηναϊκή θεότητα και σε αυτήν προσφέρονται πρόβατα, αρωματικά έλαια, μαλλί και μέλι.

-δεν έχτιζαν μεγάλους ναούς και, όπως και οι Μινωίτες, λάτρευαν τους θεούς τους σε μικρά ιερά.

- Το ιερατείο, άνδρες και γυναίκες, αποτελούσε ιδιαίτερη κοινωνική τάξη και διαχειριζόταν την περιουσία των ιερών.

Η μυκηναϊκή τέχνη

 αναπτύχθηκε  (1600-1100 π.Χ.) στα κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας (Μυκήνες, Τίρυνθα, Πύλο, Θήβα κ.α.) και μαρτυρεί έντονη μινωική επίδραση.

τα μνημειακά ανάκτορα :

-Χτίζονται σε υψώματα –ακροπόλεις– τις οποίες οχυρώνουν με γιγαντιαία τείχη. Τα τείχη αυτά είναι γνωστά ως «κυκλώπεια» από τους τεράστιους ογκόλιθους που χρησιμοποιούνταν για το χτίσιμό τους. - έχουν πιο απλό σχέδιο από τα μινωικά. Αποτελούνται από έναν προθάλαμο που βλέπει στην αυλή και από το κύριο δωμάτιο που έχει μεγάλη κυκλική εστία στο κέντρο και είναι ο χώρος υποδοχής (τύπος μεγάρου). Γύρω υπάρχουν άλλοι δευτερεύοντες χώροι κατοικίας των ηγεμόνων.

Τάφοι:

α) λακκοειδείς τάφοι

Β) θολωτοί τάφοι,

που πάνω τους στήνονται  λίθινες πλάκες (επιτύμβιες στήλες) με ανάγλυφες σπείρες ή πολεμικές και κυνηγετικές σκηνές που μαρτυρούν τον πολεμικό χαρακτήρα των νεκρών

όπως ο «θησαυρός του Ατρέα» στις Μυκήνες, που θεωρήθηκε ως τάφος του Αγαμέμνονα, ο «τάφος της Κλυταιμνήστρας» και άλλοι. Από ένα μακρύ, πλαισιωμένο με λίθινους τοίχους διάδρομο, φθάνει κανείς στον κυκλικό θάλαμο που είναι χτισμένος με παρόμοιο τρόπο και έχει θολωτή οροφή. Μετά την ταφή, διάδρομος και θάλαμος σκεπάζονται με χώμα, ώστε ο τάφος έμοιαζε εξωτερικά με χαμηλό λόφο. Τέτοιοι τάφοι έχουν βρεθεί σε πολλά μυκηναϊκά κέντρα

Τοιχογραφίες:	Κεραμική:	Μεταλλοτεχνία                :
επίδραση από τις μινωικές.	Τα αγγεία διακοσμούνται με παραστάσεις ανθρώπων, ζώων, πουλιών, ψαριών και με σκηνές με άρματα.	- κοσμήματα από χρυσό, ασήμι ή από άλλα πολύτιμα υλικά. -σκεύη με ανάγλυφες παραστάσεις κυνηγιού ή ειδυλλιακές σκηνές –χρυσά κύπελλα του τάφου του Βαφειού - ξίφη και εγχειρίδια στολισμένα με παρόμοιες εικόνες, -οι χρυσές προσωπίδες των νεκρών βασιλιάδων που βρέθηκαν στους μυκηναϊκούς τάφους και άλλα.

Όλα αυτά τα ανεπανάληπτα έργα τέχνης μαρτυρούν μεγάλο πλούτο, δύναμη και επικοινωνία των Μυκηναίων βασιλιάδων και ευγενών με τις χώρες της Ανατολής και της Αιγύπτου απ’ όπου προμηθεύονταν τα πολύτιμα υλικά.

Κυκλαδικός πολιτισμός

https://filologosab.blogspot.com/2017/09/blog-post_11.html

Μινωικός πολιτισμός

https://filologosab.blogspot.com/2017/09/blog-post_18.html

Μυκηναϊκός πολιτισμός

https://filologosab.blogspot.com/2017/10/blog-post_2.html

Βλέπεις κάποια διαφορά με το Μινωικό ανάκτορο;

Μινωικό ανάκτορο

Πως επηρεάστηκαν οι Μυκηναίοι από τους Μινωiτες σύμφωνα με την πηγή στη σελίδα 30;

.

                             πύλη των λεόντων, στην ακρόπολη των Μυκηνών.

 Για πρώτη φορά η μνημειακή γλυπτική εμφανίζεται στο ευρωπαϊκό έδαφος

. Βλέποντας αυτά τα έργα  πώς φαντάζεσαι το χαρακτήρα των Μυκηναίων;

Πάτα τον σύνδεσμο!

http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/522

 Τοιχογραφίες

 Τα ανάκτορα των Μυκηναίων ήταν διακοσμημένα με τοιχογραφίες που έχουν δεχθεί επίδραση από τη μινωική τέχνη. 

Μάχη- Πύλος 

Μυκήνες- πολεμιστές

Ζωφόρος με τα σκυλιά -Πύλος

Πύλος -Ο μουσικός

Ο πολεμιστής- Πύλος

Σκύλοι κυνηγούν αγριογούρουνα -Τίρυνθα

    

  Έχουν διασωθεί κοσμήματα από χρυσό και ασήμι ή άλλα πολύτιμα υλικά, διάφορα πολυτελή αντικείμενα και σκεύη, όπως χρυσά κύπελα, χρυσές προσωπίδες, κ.ά., που δείχνουν τον πλούτο και τη δύναμη των ηγεμόνων του μυκηναϊκού κόσμου, καθώς και την επικοινωνία των Μυκηναίων με τις χώρες της Ανατολής από όπου προμηθεύονταν τα πολύτιμα υλικά.

Χρυσή νεκρική μετωπίδα που ονομάζεται συμβατικά η "μετωπίδα του Αγαμέμνονα". 16ος αιώνας π.Χ. Μυκήνες. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας.

ξύλινη πυξίδα με χρυσά ελάσματα. Μυκήνες. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας.

Πανέμορφο χρυσό περιδέραιο. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας.

Ρυτό σε σχήμα παπουτσιού. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας.

Κρατήρας με παράσταση πολεμιστών. 12ος αιώνας π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας.

   Οι Μυκηναίοι ήταν λαός πολεμικός. Από τα αρχαιολογικά ευρήματα φαίνεται ότι είχαν οργανωμένο στρατό. Η εξάπλωση της μυκηναϊκής κυριαρχίας δεν έγινε μόνο με ειρηνικό τρόπο. Οι Μυκηναίοι πρέπει να έκαναν και μεγάλες πολεμικές επιχειρήσεις και υπερπόντιες εκστρατείες. Μία τέτοια πολεμική επιχείρηση ήταν ο Τρωικός πόλεμος που αφηγούνται τα ομηρικά έπη.

Χάλκινο εγχειρίδιο με χρυσά ρινίσματα από θολωτό τάφο της Πύλου. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.

Πάτα τον σύνδεσμο......

http://photodentro.edu.gr/v/item/video/8522/527