Ελένη του Ευριπίδη Α Επεισόδιο :3η σκηνή , στx. 542-575, Μενέλαος

Φύλλο Εργασίας Δομημένης Μορφής

 Στην Ελένη του Ευριπίδη

Α Επεισόδιο :3^η σκηνή , στx. (542-575)  Μενέλαος

Από κατακτητής της Τροίας ένας ρακένδυτος ναυαγός.

Α : Υπομνήσεις

Πρόλογος

Πάροδος

Α  Επεισόδιο

Α Επεισόδιο
1η Σκηνή(437-494)	2η Σκηνή(495-541)	3η σκηνή(542-575)
Μενέλαος	Γερόντισσα-Μενέλαος	Μενέλαος

1)  Επεισόδιο:   (< ἐπὶ + εἴσοδος) Κατά ποσόν, επικό/διαλογικό μέρος, ανάμεσα σε δύο χορικά. Στα επεισόδια, όπου έχουμε εξέλιξη της δράσης, μιλούν και δρουν κυρίως τα πρόσωπα του δράματος (οι υποκριτές) και ο Κορυφαίος/Κορυφαία του Χορού. (Λεξικό Όρων της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας)

2) Διάνοια : Ένα από τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη· οι ιδέες των ηρώων και του Xορού, όπως εμφανίζονται, όταν επιχειρηματολογούν ή όταν εκφράζουν γενικές σκέψεις με αφορμή κάποια συγκεκριμένα περιστατικά. Μέρος της διάνοιας είναι και οι αποφθεγματικές φράσεις, δηλ. ιδέες διατυπωμένες σύντομα, με καθολική συνήθως ισχύ. Τα αποφθέγματα χρησιμοποιεί ιδιαίτερα στα έργα του ο Ευριπίδης, που αρέσκεται στη διατύπωση απόψεων για διάφορα ζητήματα· γι’ αυτόν το λόγο ονομάστηκε και «ο από σκηνής φιλόσοφος».

3) Δραματική οικονομία: Ο τρόπος με τον οποίο διαρθρώνεται ο μύθος της τραγωδίας, έτσι ώστε το ένα γεγονός να προκύπτει από το άλλο.

4) Έλεος:  Η συμπόνια και ο πόνος που αισθάνεται ο θεατής βλέποντας τον ήρωα να υποφέρει.

Β Δράσεις :

5)  Η Γερόντισσα είπε ό,τι είχε να πει … και έφυγε! Ο Μενέλαος έμεινε μόνος του στη σκηνή και προσπαθεί να διαχειριστεί τα συγκλονιστικά νέα που του είπε! Πριν τον απασχολούσε ένα θέμα … Τώρα έχει δύο προβλήματα να αντιμετωπίσει! Ποια είναι αυτά και ποιες λύσεις δίνει καθώς μονολογεί;

Πρόβλημα 1ο	Πρόβλημα 2ο
λύση 1	πιθανές λύσεις 2

6)  Ο Ευριπίδης (5ος αι. π.Χ.) είναι ο πρώτος από τους μεγάλους τραγικούς που κατέβασε τους ήρωες από το βάθρο, στο οποίο τους είχε τοποθετήσει το έπος (8ος αι. π.Χ.), και τους εμφάνισε με απόλυτα ρεαλιστικό τρόπο, ως κοινούς καθημερινούς ανθρώπους.  Πως παρουσιάζεται Ο ο Μενέλαος στο συγκεκριμένο μονόλογο; Χρησιμοποίησε κάποιες από τις φράσεις.(απλοϊκή, αφελής  σκέψη, σύγχυση, αμηχανία ,απλουστευτικά- επιπόλαια συμπεράσματα, κομπασμός)

7)  Υπάρχουν, όμως, κάποια ελαφρυντικά που να δικαιολογούν εν μέρει την εικόνα που παρουσιάζει ο Μενέλαος εδώ;

8)   Ποια είναι τα κωμικά στοιχεία της 3ης σκηνής;

Γ  Αξιολόγηση:

9) Αφηγήσου σου κάποιον συμμαθητή σου που έλειπε από το μάθημα τα λόγια του Μενέλαου.

10) « η πιο μεγάλη δύναμη είναι η ανάγκη» Να σχολιάσεις τα λόγια του Μενέλαου σε μια παράγραφο την οποία θα αναπτύξεις με αιτιολόγηση.

Σχόλιο:

Οι ήρωες του Ευριπίδη.

Χαρακτηριστικό των ηρώων του Ευριπίδη είναι η αντιηρωική τους στάση και αποσύνδεση από το ένδοξο παρελθόν του έπους. (βλ. παράλλ.κείμενο 4, σελ.47– απομυθοποίηση ηρώων). Δεν ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στην εποχή των σοφιστών, την εποχή της αμφισβήτησης όλων.

Ο κόσμος της αμφισβήτησης

Ο κόσμος του Ευριπίδη είναι ένας κόσμος ταραχών και αναστατώσεων. Υπάρχει κριτική για την αληθοφάνεια των μύθων και της ηρωικής παράδοσης, κριτικές για την παραδοσιακή τάξη των πραγμάτων. Ένας τέτοιος κόσμος θυμίζει και τις δυσκολίες της σημερινής εποχής που χαρακτηρίζεται από κρίση των ηθικών αξιών.