Πέμπτη 25 Μαρτίου 2021

Ιλιάδα, Ραψωδία, Ω 468-677 Η συνάντηση Πρίαμου και Αχιλλέα (ανάλυση)

 

Ω 468-677

Η συνάντηση Πρίαμου και Αχιλλέα.





Περίληψη

             Ο Πρίαμος πηγαίνει στη σκηνή του Αχιλλέα. Ικέτευσε τον Αχιλλέα αγκαλιάζοντας τα γόνατά του. Του θύμισε τον δικό του πατέρα ο οποίος αν και βρίσκεται μακριά του, όμως έχει την ελπίδα να τον δει κάποια μέρα, αφού είναι ζωντανός. Όμως ο ίδιος ο Πρίαμος βρίσκεται σε τραγική θέση. Έχασε όλα του τα παιδιά στον πόλεμο αυτό και τώρα έχασε και τον Έκτορα, που φύλαγε την πόλη της Τροίας. Έτσι, ζητά από τον Αχιλλέα να τον λυπηθεί, να δεχθεί τα λύτρα του και να του δώσει τον γιο του, για να τον θάψει.

             Ο Αχιλλέας συγκινήθηκε όταν άκουσε τα λόγια για τον πατέρα του και στην αρχή έσπρωξε μακριά του τον Πρίαμο. Και οι δυο έκλαιγαν. Ο  Πρίαμος για τον Έκτορα, ο Αχιλλέας για τον πατέρα του και για τον Πάτροκλο.

             Στη συνέχεια ο Αχιλλέας σήκωσε τον Πρίαμο και αφού τον θαύμασε για το θάρρος του να έλθει στα πλοία των Αχαιών του είπε να σταματήσει να κλαίει και να κρύψει τον πόνο του στην ψυχή του. Διαπιστώνει πως οι θεοί δίνουν στους ανθρώπους ανάμεικτα βάσανα και χαρές αλλά σε ορισμένους δίνουν μόνο λύπες.           Λέει για τον πατέρα του, τον Πηλέα, πως αν και έχει πολλά αγαθά, όμως έχει μόνο ένα γιο και αυτός δεν βρίσκεται κοντά του για να τον γηροκομήσει. Για τον ίδιο τον Πρίαμο λέει πως θεωρούνταν από τους πιο ευτυχισμένους για τα πλούτη και τα πολλά παιδιά του. Όμως τον έπληξε η συμφορά του πολέμου. Προσπαθεί να τον παρηγορήσει και τον παρακινεί να μη θλίβεται.

             Ο Πρίαμος του απαντά πως δεν μπορεί να παρηγορηθεί όσο ο Έκτορας μένει άταφος. Τον ικετεύει να δεχθεί τα λύτρα και να τον λυπηθεί. Ο Αχιλλέας του απάντησε πως ο Δίας τον διέταξε να  το κάνει και πως κάποιος θεός οδήγησε τον Πρίαμο στη σκηνή του, αφού μπόρεσε να φθάσει ως εκεί. Του ζητά να  μην τον εξαγριώνει με τις ικεσίες του, γιατί μπορεί να παραβεί την εντολή του Δία.

             Ο Αχιλλέας  διέταξε να φέρουν στη σκηνή του τα λύτρα. Να πλύνουν το νεκρό σώμα του Έκτορα. Ο ίδιος το έβαλε στην άμαξα ζητώντας από τον νεκρό Πάτροκλο να μην θυμώσει, αφού θα του αφιερώσει ένα μέρος των λύτρων.

             Ο Αχιλλέας ζήτησε από τον Πρίαμο να δειπνήσει μαζί του και να αναβάλλει για λίγο το θρήνο για το νεκρό του γιο. Του φέρνει το παράδειγμα της Νιόβης που αν και έχασε την ίδια μέρα τα δώδεκα παιδιά της από το Φοίβο και την Άρτεμη, όμως δεν λησμόνησε να λάβει τροφή.

             Αφού ετοιμάσθηκε το τραπέζι δείπνησαν. Ο Πρίαμος θαύμαζε τη σωματική διάπλαση του Αχιλλέα και ο Αχιλλέας θαύμαζε την αγαθή παρουσία και την ικανότητα λόγου του Πριάμου.

Στη συνέχεια ο Πρίαμος ζήτησε να ξεκουραστεί  και ο Αχιλλέας ζήτησε και έστρωσαν κλίνη έξω από τη σκηνή, για να μην αντιληφθεί κανείς Αχαιός την παρουσία του.  Του είπε πως όσες μέρες χρειαστεί να θρηνήσει και να θάψει το γιο του, τόσες μέρες οι Αχαιοί θα απέχουν από τη μάχη.

             Ο Πρίαμος ζητά εννέα μέρες για το θρήνο. Τη δέκατη θα γίνει η ταφή και την ενδέκατη θα υψωθεί ο τάφος. Την δωδέκατη μέρα μπορεί ο Αχιλλέας να ξαναρχίσει τον πόλεμο. Ο Αχιλλέας του υποσχέθηκε δίνοντας του το χέρι και επισφραγίζοντας τη συμφωνία. Στη συνέχεια αποκοιμήθηκαν.         https://vimeo.com/13386056      

 

Ενέργειες, επιχειρήματα και άλλα μέσα με τα οποία ο Πρίαμος προδιαθέτει ευνοϊκά τον Αχιλλέα.

1.       Ικετεύει, γονατίζει, αγκαλιάζει τα γόνατα του Αχιλλέα, του φιλάει τα χέρια.

2.       Του θυμίζει τον Πηλέα, τον πατέρα του και λέει πως κι οι δυο είναι γέροι και έχουν πολλά βάσανα.

3.       Δίνει έμφαση στα λύτρα που έφερε.

4.       Ζητά να σεβαστεί τους θεούς και να τον συμπονέσει.

5.       Τονίζει πως ταπεινώνεται μπροστά του φιλώντας τα χέρια του φονιά των γιων του.

Η  παράτολμη και επικίνδυνη ενέργεια του Πριάμου

Ο Αχιλλέας θαυμάζει το θάρρος του Πριάμου να έλθει στη σκηνή του.

Ο Αχιλλέας οργίζεται και απειλεί πως αν ο Πρίαμος είναι πολύ επίμονος  μπορεί να μην ακούσει τη διαταγή του Δία και μην δεχθεί την ικεσία του κάνοντας κακό στον ίδιο. 

Ο Αχιλλέας δεν αφήνει τον Πρίαμο να δει το νεκρό σώμα του Έκτορα γιατι αν ο Πρίαμος οργισθεί, θα οργισθεί και ο ίδιος και μπορεί να τον σκοτώσει.

Αν άλλοι Αχαιοί αντιληφθούν πως ο Πρίαμος είναι εκεί, μπορεί να παρέμβουν και να μην δοθεί ο Έκτορας στον Πρίαμο.

 

Ο πόλεμος είναι οδυνηρός όχι μόνο για τον Πρίαμο αλλά και για τον Αχιλλέα.

Η μοίρα είναι κοινή και για τους δυο. Ο Πρίαμος κλαίει για τον  χαμένο γιο του, ο Αχιλλέας κλαίει για τον χαμένο φίλο του και  λυπάται πολύ γιατί είναι μακριά από τον πατέρα του και δεν μπορεί να τον φροντίσει στα γεράματά του.

 

Ο Αχιλλέας προσπαθεί να παρηγορήσει τον  Πρίαμο και να συμφιλιωθεί μαζί του.

Με απαλή κίνηση τον απομακρύνει από τη θέση ικεσίας. Κλαίει μαζί του. Εκφράζει τον οίκτο του για τα βάσανα του Πριάμου. Τον θαυμάζει για το θάρρος του να φθάσει στη σκηνή του για να ζητήσει το σώμα του γιου του. Τον παρηγορεί με την ιδέα πως τα βάσανα τα δίνουν οι θεοί και οι θρήνοι δεν ωφελούν αλλά επιτείνουν τον ψυχικό πόνο. Τον παρακινεί να μη θρηνεί, γιατί μπορεί να πάθει κι άλλο κακό από τη στενοχώρια.

Περιποιείται το νεκρό σώμα του Έκτορα και το τοποθετεί ο ίδιος στην άμαξα. Προσφέρει πλούσιο δείπνο και  βάζει τον Πρίαμο να ξεκουραστεί πριν φύγει. Προσφέρει  όσο χρόνο θέλει ο Πρίαμος για να θάψει και να τιμήσει το γιο του υποσχόμενος με φιλική χειραψία εκεχειρία για αυτό το διάστημα.

 

Ο Δίας δεν συμφωνεί να κλέψει ο Ερμής το σώμα του Έκτορα (όπως πρότειναν οι άλλοι θεοί) αλλά να το δώσει ο ίδιος ο Αχιλλέας, ώστε να προσφερθεί στον Αχιλλέα αυτή τη «δόξα».

Ο Αχιλλέας λυτρώνει τον Έκτορα και παράλληλα  αποκαθίσταται ηθικά και ο ίδιος. Κερδίζει δόξα όχι πια πολεμική, αλλά ηθική. Δείχνει πως δεν είναι μόνο η ανδρεία και η τιμή αλλά και η ανθρωπιά σημαντική για την ανθρώπινη ζωή.

             Ο Αχιλλέας με αυτήν την πράξη δείχνει πως δεν είναι μόνο ένας σκληρός και εκδικητικός πολεμιστής, αλλά και άνθρωπος με ανθρωπιστικές αξίες: σεβασμό, ευγένεια και ανώτερο ήθος. Μετριάζεται η σκληρή εικόνα του ανθρώπου που κακοποιεί έναν νεκρό και δείχνεται μεγαλόψυχος.

https://efthimialiori.blogspot.com/

 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου