Αρχαία Ελληνικά Α Γυμνασίου, Ενότητα 11 , Η αγάπη του Αλέξανδρου για τον Βουκεφάλα, Φύλλο εργασίας

Φύλλο Εργασίας Δομημένης Μορφής

Στα Αρχαία Ελληνικά της Α Γυμνασίου

Ενότητα 11η :Η αγάπη του Αλέξανδρου για τον Βουκεφάλα.

Α   ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1) Μέγας Αλέξανδρος: Μακεδόνας στρατηλάτης, από τις σημαντικότερες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας .Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε  το 356 π.Χ στην Πέλλα της Μακεδονίας. Πατέρας του ήταν ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β' και μητέρα του η Ολυμπιάδα. Από τον πατέρα του ο Αλέξανδρος κληρονόμησε την οξεία αντίληψη, τις οργανωτικές ικανότητες και την ταχύτητα ενεργειών. Και από τη μητέρα του τη φιλοδοξία, την υπερηφάνεια και την ισχυρή θέληση. Σε ηλικία 13 ετών μαθήτευσε κοντά στον Αριστοτέλη. Ο μεγάλος φιλόσοφος τον μόρφωσε με τα ελληνικά ιδεώδη και του ενέπνευσε τον θαυμασμό και την αγάπη για το ελληνικό πνεύμα και πολιτισμό.

Διάβασε για το έργο του Μέγα Αλέξανδρου στην Ιστορία.

2) Η βασική θεματική του αποσπάσματος εντοπίζεται στον στενό δεσμό του Αλεξάνδρου, με το άλογό του. Μπορείς να θυμηθείς ανάλογες περιπτώσεις αγάπης κάποιου ήρωα με κάποιο ζώο; Θα σε βοηθήσουν οι εικόνες.

                              

Σκέψου πως βοηθούν τα ζώα σήμερα κάποιες ομάδες ανθρώπων.(τυφλοί, μοναχικοί άνθρωποι..) 

 Β ΔΡΑΣΕΙΣ   :

3) Αφού διαβάσετε με προσοχή το αρχαίο κείμενο  στη σελίδα 82 του βιβλίου σας συνεργαστείτε με τον διπλανό σας για να αποδώσετε στα ν.ε. το κείμενό μας. Θα σας βοηθήσουν τα γλωσσικά σχόλια που παρατίθενται στη σελίδα 83. Αν έχετε δυσκολίες στην προσπέλαση του κειμένου, τέτοιες για τις οποίες δε βρίσκεται η απάντηση στα Γλωσσικά σχόλια, απευθυνθείτε στην καθηγήτριά σας .Στο τέλος του φύλλου εργασίας υπάρχει η μετάφραση.

4) Μετά από ποια μάχη έγιναν τα γεγονότα τα οποία αναφέρει το κείμενο; Διάβασε τα ερμηνευτικό σχόλια του κειμένου στη σελ 83 του βιβλίου.

5) Ποιες πόλεις έχτισε ο Αλέξανδρος;

6 ) Πώς πέθανε ο Βουκεφάλας;

7) Ποια σχέση είχε ο Βουκεφάλας με τον Αλέξανδρο;

8) Από πού προέρχεται το όνομα του Βουκεφάλα σύμφωνα με τον συγγραφέα;

9 ) Πώς αντέδρασε ο Αλέξανδρος, όταν έχασε το άλογό του στη χώρα των Ουξίων;

10)  Να αντιγράψετε τις φράσεις στο τετράδιό σας και να δώσετε τη σημασία τους:

·         καὶ ἔνθεν ὁρμηθεὶς ἐπέρασεν τὸν Ὑδάσπην ποταμὸν πόλεις ἔκτισεν Ἀλέξανδρος.

·         ὅς ἀπέθανεν αὐτοῦ ὑπό καύματος τὲ καὶ ἡλικίας καματηρὸς γενόμενος

·         Σημεῖον δὲ οἱ ἦν βοός κεφαλὴ ἐγκεχαραγμένη,

11 )Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της Α στήλης με τις σημασίες τους στη Β στήλη:

       Α                                                             Β

1. ὁρμάομαι-ὁρμῶμαι                                         α. ξεκινώ

      2. καῦμα                                                                  β. αναβάτης

    3. καματηρός                                                          γ. βόδι

4. συγκάμνω                                                             δ. σημάδι

5. ἀμβάτης                                                              ε. μαύρος

6. βοῦς                                                                      στ. φονεύω

7. σῆμα                                                                    ζ. υποφέρω

8. μέλας                                                                   η. καύσωνας

         9. ἀποκτείνω                                                          θ. καταπονημένος

12) Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με την κατάλληλη λέξη του Λεξιλογικού Πίνακα (σελ. 84):

α) Η ολιγωρία της ____________ στην έγκαιρη αντιμετώπιση της πυρκαγιάς είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής.

β) Για την ανέγερση ενός νέου κτιρίου είναι αναγκαία η έκδοση άδειας από την υπηρεσία της __________.

γ) ___________της Θεσσαλονίκης είναι ο Άγιος Δημήτριος.

δ) Ο Κάρλος Ζέκα αν και Πορτογάλος στην καταγωγή αγωνίζεται με την ποδοσφαιρική ομάδα της χώρας μας καθώς έχει ____________ Έλληνας.

ε) Μετά την εκλογή του αποδείχθηκε ότι ήταν ένας ακόμη ______________  που σκοπό είχε την εξυπηρέτηση των προσωπικών του συμφερόντων. 

13) Να βρείτε τα συνθετικά των λέξεων:

α) πολιτικοποιώ, β) απολίτευτος, γ) ακρόπολη δ) αντιπολιτεύομαι,ε)πολιτοφυλακή,  στ) πολεοδομία

14) Να σχηματίσετε προτάσεις με τις λέξεις: 

πολιτισμένος, πολιτικοποίηση, αντιπολίτευση,  συμπολίτευση,  ακρόπολη

15) Να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις των ουσιαστικών: ὁ ποταμός , τό σημεῖον ,ἡ σπουδή , ἡ χώρα

16)  ἔκτισεν , ἦν , ἔφερεν, ἀπάξουσιν : να κλιθούν στο χρόνο που βρίσκονται.

17)  προεκήρυξεν : να γίνει χρονική αντικατάσταση.

                       

Γ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

18)  Αφηγήσου σε έναν συμμαθητή σου που έλειπε από το μάθημα  για όσα αναφέρει ο Αρριανός για τη σχέση του Αλέξανδρου με τον Βουκεφάλα.

19) Πως αποδεικνύεται σύμφωνα με το κείμενο η αγάπη του Αλέξανδρου για τον Βουκεφάλα;

20). Να συνταχθούν οι παρακάτω προτάσεις και να χαρακτηριστούν τα ρήματα αμετάβατα ή μεταβατικά ή συνδετικά:

 α. Ἁλιεύς τις αὐλοὺς εἶχε.

 β. Τοῖς μὲν πολεμίοις ἐναντίοι εἰσὶν οἱ θεοί.

 γ. Ὁ ὄνος ἐκ τοῦ κόπου ἐτελεύτησε.

δ) Ἀγαμέμνων ἡγεμὼν τοῦ σύμπαντος στρατοῦ ἦν.

21)  Να εντοπίσετε στις παρακάτω προτάσεις το υποκείμενο και το κατηγόρημα και να αναγνωρίσετε τη μορφή του κατηγορήματος.

 α. Ὁ ρήτωρ ἀγορεύει.

 β. Ὁ ἀνὴρ λούεται.

γ. Ἡ Κρήτη ἐστὶ νῆσος.

 δ. Τὸ παιδίον φαίνεται ἀσθενές.

 ε. Ἀλέξανδρος ἐκαλεῖτο μέγας.

 στ. Οἱ Πέρσαι ἔλυσαν τὰς σπονδάς.

 ζ. Οἱ στρατιῶται διώκουσιν τοὺς πολεμίους.

 η. Οἱ σοφισταὶ διδάσκουσιν τοὺς νεανίας τὴν ἀρετήν.

 θ. Ὑμεῖς οὐ λέγετε ἡμῖν τὴν ἀλήθειαν.

 ι.. Οἱ Λακεδαιμόνιοι νομίζουσι τὴν λιποταξίαν αἰσχύνην.

 ια. Ὁ Σωκράτης ἐκάλει τοὺς σοφιστὰς ἀσόφους.

 ιβ. Πολλὰς πόλεις ἔκτισεν ο Ἀλέξανδρος.

 ιγ Ταῦτα ἔλεγον οἱ Λακεδαιμόνιοι τοῖς Ἀθηναίοις.

                        

         Μετάφραση   

Ἵνα δὲ ἡ μάχη συνέβη καὶ ἔνθεν ὁρμηθεὶς	Εκεί όπου έγινε η μάχη και στο σημείο από το οποίο ξεκίνησε
ἐπέρασεν τὸν Ὑδάσπην ποταμὸν	και πέρασε τον Υδάσπη ποταμό
πόλεις ἔκτισεν Ἀλέξανδρος.	ο Αλέξανδρος έκτισε πόλεις.
Καὶ τὴν μὲν Νίκαιαν τῆς νίκης τῆς κατ' Ἰνδῶν ἐπώνυμον ὠνόμασε,	Και στη μια πόλη έδωσε το όνομα Νίκαια από τη νίκη του κατά των Ινδών,
τὴν δὲ Βουκεφάλαν ἐς τοῦ ἵππου τοῦ Βουκεφάλα τὴν μνήμην,	και την άλλη την ονόμασε Βουκεφάλα σε ανάμνηση του ίππου του Βουκεφάλα,
ὅς ἀπέθανεν αὐτοῦ	που πέθανε εκεί,
ὑπό καύματος τὲ καὶ ἡλικίας καματηρὸς γενόμενος,	επειδή καταβλήθηκε από τον καύσωνα και τα γηρτειά,
πολλὰ δὲ πρόσθεν ξυγκαμών τε	αφού προηγουμένως είχε υποφέρει πολλά
καὶ συγκινδυνεύσας Ἀλεξάνδρῳ,	και είχε περάσει πολλούς κινδύνους μαζί με τον Αλέξανδρο,
ἀναβαινόμενός  τε πρὸς μόνου  Ἀλεξάνδρου,	και τον οποίο ίππευε μόνο ο Αλέξανδρος,
ὅτι τοὺς ἄλλους πάντας ἀπηξίου ἀμβάτας,	επειδή απέρριπτε ως ανάξιους όλους τους άλλους αναβάτες,
καὶ μεγέθει μέγας καὶ τῷ θυμῷ γενναῖος.	και (ήταν) μεγαλόσωμος και γενναίος.
Σημεῖον δὲ οἱ ἦν βοός κεφαλὴ ἐγκεχαραγμένη,	Και είχε σημάδι, ένα κεφάλι βοδιού χαραγμένο πάνω του,
ἐφ' ὅτῳ καὶ τὸ ὄνομα τοῦτο λέγουσιν ὅτι ἔφερεν	εξαιτίας του οποίου λένε ότι έφερε και το όνομα αυτό·
οἱ δὲ λέγουσιν ὅτι λευκὸν σῆμα εἶχεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς,	άλλοι, λένε ότι είχε άσπρο σημάδι στο κεφάλι του,
μέλας ὤν αὐτός,	ενώ ο ίδιος ήταν μαύρος,
ἐς βοὸς κεφαλὴν μάλιστα εἰκασμένον.	το οποίο έμοιαζε πάρα πολύ με κεφάλι βοδιού.
Οὗτος ὁ ἵππος ἐν τῇ Οὐξίων χώρα	Αυτό το άλογο στη χώρα των Ουξίων
ἀφανὴς ἐγένετο Ἀλεξάνδρῳ,	το έχασε ο Αλέξανδρος,
καὶ Ἀλέξανδρος προεκήρυξεν ἀνὰ τὴν χώραν	και γι’ αυτό ο Αλέξανδρος διακήρυξε δημόσια σε όλη τη χώρα
πάντας ἀποκτενεῖν Οὐξίους,	ότι θα εκτελέσει όλους τους Ουξίους,
εἰ μὴ ἀπάξουσιν αὐτῷ τὸν ἵππον.	αν δεν του επιστρέψουν το άλογο.
Τοσῆδε γὰρ σπουδὴ Ἀλεξάνδρῳ ἀμφ’ αὐτὸν ἦν.	Τόσο μεγάλο ενδιαφέρον έδειχνε ο Αλέξανδρος γι’ αυτό το άλογο.

Μετάφραση:  © Ελληνικός Πολιτισμός -  Γιάννης Παπαθανασίου-Κατερίνα Πρανδέκου 

Πηγές  :https://www.slideshare.net/despifor/11-50238775
https://www.slideshare.net/despifor/11-50238775

https://www.arxaiagumnasiou.net